လွ်ာႏွင့္ေဆး၊ မင္းလူ

ေဆးဆိုလွ်င္ အရသာဆိုးသည္သာ မ်ား၏။ ပို၍ အစြမ္းထြက္ေလ၊ ပို၍ ခါးသီးေလပင္။ ဤသေဘာတရားကား သဘာ၀က်ေလသည္။

ေဆး၏ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေရာဂါပိုးတို႔ကို တိုက္ဖ်က္သတ္ျဖတ္ရန္ ျဖစ္သည္။ ေရာဂါပိုးမႊားဆိုသည္မွာလည္း ေသြးႏွင့္သားႏွင့္ကုိယ္။ ခ်ိဳၿမိန္ေသာ အရသာကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၿပီး ခါးသီးမႈကို ေၾကာက္လန္႔ေပလိမ့္မည္။ ခါးသီးျခင္းသည္ ပိုး၏ရန္သူ၊ လူ၏ မိတ္ေဆြဟုပင္ ဆိုၾကပါစို႔။

ငယ္ငယ္က ေနမေကာင္းျဖစ္လွ်င္ ငန္းေဆးခါးခါးႀကီးႏွင့္ ကြမ္းရြက္ျပဳတ္ရည္ ပူပူစပ္စပ္ႀကီးကို က်ိတ္မွိတ္၍ မ်ိဳခဲ့ရသည္။

တစ္ခါတစ္ရံ ကျပားဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္ဘာတာခ်ာခ်ီဆီ သြားရ၏။ သူကုိယ္တုိင္ ေဖာ္စပ္ထားေသာ ေဆးရည္မ်ားကို ေပးတတ္သည္။ ေဆးငါးခြက္ေပးလွ်င္ သံုးခြက္ေလာက္သာ ၀မ္းထဲေရာက္သည္။ ႏွစ္ခြက္က အန္ထြက္ကုန္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ လူႀကီးေတြက ေဆးပတ္ မျပည့္မည္စိုးေသာေၾကာင့္ ဆရာ၀န္ႀကီးဆီသြားၿပီး ေဆးထပ္ေတာင္းသည္။ သူက ရယ္၍ ေဆးထပ္ေပးစရာမလို၊ အစကတည္းက အန္ထြက္မည့္ ေဆးေတြအတြက္ပါ ကၽြႏ္ုပ္ ပိုပိုသာသာ ထည့္ေပးလုိက္ပါသည္ တဲ့။

ေဆးတစ္ခါေသာက္ဖို႔အတြက္ လက္ေတြေျခေတြ ခ်ဳပ္သည့္လူကခ်ဳပ္၊ ႏွာေခါင္းပိတ္သူကပိတ္၊ ေဆးဇြန္းကိုင္သူကကုိင္၊ အရပ္ကူပါ လူ၀ိုင္းပါ။

ငယ္ငယ္က ေသာက္ခဲ့ရသည့္ ေဆးခါးႀကီးမ်ား၏ အရသာဆိုးကိုေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့။ လွ်ာေပၚမွာ တစ္သက္လံုး စြဲေနသည္ဟု ထင္သည္။

တုိင္းရင္းေဆးမ်ားသည္ အသီး၊ အရြက္၊ အပြင့္၊ အေခါက္၊ အျမစ္ ပၪၥငါးပါးကို အမႈန္႔ျပဳ၍လည္းေကာင္း၊ သံုးခြက္တစ္ခြက္တင္ က်ိဳ၍လည္းေကာင္း အသံုးျပဳေနၾကတုန္းပင္ ျဖစ္၏။

အေနာက္တုိင္းေဆး၀ါးထုတ္လုပ္မႈနည္းပညာကား မ်ားစြာတိုးတက္လာသည္။

ဆာလဖာ၊ ကြီႏိုင္ စသည္တို႔ကို ဆရာ၀န္ကုိယ္တုိင္ အခ်ိဳးအစားအတုိင္း ေရာေႏွာေဖာ္စပ္ေနစရာ မလိုေတာ့ၿပီ။ အဆင္သင့္ အသံုးျပဳႏုိင္ေအာင္ ထုတ္လုပ္လာၾကသည္။

မ်ိဳခ်ရလြယ္ေအာင္ အခဲလုပ္လာၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ေဆးမ်ားကို သၾကားအုပ္ထားသည္။ ကက္ပစူးေခၚ ပလတ္စတစ္ၾကဳတ္ကေလးေတြထဲ သြတ္သြင္းလာၾကသည္။ ေဆးကို ၀န္က်ဥ္းႏုိင္သမွ် က်ဥ္းေအာင္ အႏွစ္ထုတ္၍ ခ်ံဳ႕ႏုိင္လာၾကသည္။

အျမင္လွေအာင္ ေဆးေရာင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ျခယ္သထားေသးသည္။ ေသာက္ခ်င္စဖြယ္။ မည္သို႔ျဖစ္ေစ ေဆး၏ မူလအာနိသင္ကေတာ့ ခါးသီးျခင္းပင္ ျဖစ္ေနတုန္း။

ကေလးမ်ားအတြက္ အားေဆးရည္မ်ား၊ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္မ်ားကို အ၀င္မဆိုးေအာင္ စီမံႏုိင္လာၾက၏။ သို႔ရာတြင္ ကေလးမ်ား ဖ်ားနာလွ်င္မူ လူႀကီးမ်ားအတြက္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ေဆးမ်ားကိုပင္ ေလးပံုတစ္ပံု၊ သံုးပံုတစ္ပံု ခြဲ၍ တိုက္ေနၾကရ၏။

လသားအရြယ္၊ အခါလည္သားအရြယ္ ကေလးမ်ားသည္ ေဆးခဲေဆးေတာင့္မ်ားကို မ်ိဳခ်ႏိုင္ၾကေသးသည္မဟုတ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဆးခဲကို ႀကိတ္၊ ေဆးေတာင့္ထဲမွ ေဆးမႈန္႔ထုတ္၍ ေရႏွင့္ေဖ်ာ္ၿပီး တိုက္ရသည္။

ေဆးေတြက အႀကီးအက်ယ္ အစြမ္းထက္လာသည္ႏွင့္အမွ် ခါးသီးမႈကလည္း ကမ္းကုန္ေအာင္ပင္။ ကုိယ္တိုင္မ်ိဳခ်ရရွာေသာ ကေလး၏ လွ်ာမေျပာႏွင့္။ ေဆးေဖ်ာ္ေသာ လူႀကီး၏လက္မွာပင္ အခါးဓာတ္က နာရီေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ စြဲေနတတ္သည္။

ထိုအခါ ကေလးကို ေဆးတစ္ခါတိုက္လွ်င္ ေျခခ်ဳပ္၊ လက္ခ်ဳပ္၊ ႏွာေခါင္းပိတ္ ဒံုရင္းအတုိင္း ျဖစ္ရျပန္ေလ၏။

ကေလးေနမေကာင္း ျဖစ္မည္ကို အလြန္ေၾကာက္သည္။ ကေလး၏ က်န္းမာေရးအတြက္ စိုးရိမ္မႈပါသလို ေဆးတိုက္ရမည္ကို ၀န္ေလးေသာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။

ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဖ်ားစဥ္က အဦးဆံုးေသာ ေဆးတစ္ခြက္ကို လြယ္လြယ္ကူကူ တိုက္လို႔ရခဲ့သည္။ ကေလးက ေဆးဆိုသည္ကို မႀကံဳဖူးေသး။ ေဆးဇြန္းကို ပါးစပ္နားေတ့ေပးေသာအခါ ပါးစပ္ကို ဟေပး၏။ ပထမဆံုးေသာ အေတြ႕အႀကံဳကို ဘုမိသဘမသိႏွင့္ ႀကိတ္မွိတ္မ်ိဳခ်ရွာ၏။

ေနာက္တစ္ခါက်ေတာ့ မရေခ်။ ေဆးဇြန္းကို ျမင္သည္ႏွင့္ ႏႈတ္ခမ္းကို တင္းတင္းေစ့ထားသည္။ မ်က္ႏွာကို တစ္ဖက္သို႔ လႊဲထားသည္။ ႐ုန္းကန္ေအာ္ဟစ္သည္။ မတတ္ႏုိင္။ ေရွး႐ိုးနည္းအတုိင္း ခ်ဳပ္ကိုင္၊ ႏွာေခါင္းပိတ္ၿပီး တိုက္ရေတာ့သည္။

ေဆး၀င္သြားၿပီးေနာက္ ကေလးမ်က္ႏွာသည္ ႐ံႈ႕မဲ့ေန၏။ ေတာ္ေတာ္ႏွင့္ မငိုႏုိင္ရွာ။ ငယ္စဥ္က ေသာက္ခဲ့ရေသာ ေဆးခါးႀကီးမ်ား၏ အရသာကို မွတ္မိေနေသာေၾကာင့္ ကေလးကုိယ္စား ရင္ထဲက ပ်ိဳ႕လာေလ၏။ ျဖစ္လိုရာျဖစ္ေစေတာ့။ ေနာက္တစ္ခါ ဒီေဆးေတြ မတိုက္ေတာ့ဟူ၍ပင္ ဆံုးျဖတ္ခ်င္လာသည္။

ကေလးသည္ ေနေကာင္းသြားသည့္တုိင္ေအာင္ ေဆးေတြက လွ်ာေပၚမွာ စြဲေနတုန္းျဖစ္၍ ႏို႔ေတာင္ ေကာင္းေကာင္း မစို႔ႏုိင္ရွာ။ ဇြန္းကိုျမင္တုိင္း မ်က္စိမ်က္ႏွာပ်က္ၿပီး ေၾကာက္လန္႔ေနရွာသည္။  ခံတြင္းေကာင္းသြားသည့္တိုင္ အစားအေသာက္ကို ဇြန္းႏွင့္ေကၽြးလွ်င္ မစားေတာ့။ ကေလးသည္ ဇြန္းကို မုန္းသြားေလၿပီ။

ေရာဂါေၾကာင့္ ခံစားရသည့္ေ၀ဒနာထက္ ေဆးေသာက္ရသည့္ဒုကၡ ပို၍ ႀကီးမားလားမသိ။

ကေလးသည္ မနက္ကတည္းက ကုိယ္ပူေငြ႕ေငြ႕ရွိသည္။ အုပ္ေဆးကေလးအုပ္ၿပီး ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ထားေသာ္လည္း မရ။ ညေနေစာင္းတြင္ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုး ျဖစ္လာ၏။ ရင္လည္းက်ပ္ခ်င္လာ၏။

ေဆးခန္းသြားျပရ၏။ ဆရာ၀န္က စမ္းသပ္ၿပီး ပါရာစီတေမာႏွင့္ အမ္ပီစလင္ တိုက္ရမည္ဟု ဆို၏။ စိတ္မၾကည္မသာ ျဖစ္ရသည္။

ပါရာစီတေမာသည္လည္း ခါးသက္သက္အရသာရွိ၏။ ထို႔ထက္ဆုိးသည္ကား အမ္ပီစလင္။ ေဆးေတာင့္ထဲမွာပါေသာ ေဆးမႈန္႔မ်ားသည္ ခါးလန္ေန႐့ုမွ်မက အနံ႔ကလည္း ေၾကာင္ေသးေစာ္နံသည္။ ထိုေဆးေတြကို ႀကိတ္ၿပီး အရည္ေဖ်ာ္တုိက္ဖို႔ ဆိုသည္မွာ စိတ္ကူး႐ံုႏွင့္ပင္ ေအာ္ဂလီဆန္လာ၏။

ထိုအေၾကာင္းကို ညည္းမိသျဖင့္ ဆရာ၀န္က အႀကံဉာဏ္တစ္ခုေပးသည္။ ကေလးမ်ားအတြက္ အထူးစပယ္ရွယ္ ထုတ္လုပ္ထားေသာ အလားတူေဆးမ်ား ရွိပါသတဲ့။

ေစ်းေတာ့ နည္းနည္းႀကီးသည္။ ေဆးႏွစ္မ်ိဳးအတြက္ က်သင့္ေငြမွာ ၀တၳဳတိုတစ္ပုဒ္ စာမူခေလာက္ရွိသည္။ မတတ္ႏုိင္။ ကေလးအတြက္မို႔ ဇြတ္မွိတ္ၿပီး ၀ယ္လုိက္ရသည္။

ဆာဗီဂ်က္ဆစ္က သၾကားရည္ ေရာထားၿပီးသား။ အမ္ပီစလင္ေဆးဆိုေသာ ေဆးေတာင့္ကေတာ့ အမႈန္႔။ ေရက်က္ေအးႏွင့္ ေဖ်ာ္ရသည္။

ေဆးႏွစ္မ်ိဳးကို ေရာစပ္လုိက္ေသာအခါ ပန္းႏုေရာင္ ခပ္ပ်စ္ပ်စ္ေဆးရည္ကို ရသည္။ အနံ႔က သင္းသင္းေလး။ ႏွင္းရည္လိုအနံ႔မ်ိဳး။ အရသာက ခ်ိဳျမျမ။ အရည္ေပ်ာ္ေနေသာ ေရခဲမုန္႔ႏွင့္ ခြဲမရေအာင္တူသည္။ နည္းနည္းျမည္းၾကည့္ၿပီး ကေလးေတာင္မွ ျပန္ျဖစ္ခ်င္စိတ္ ေပါက္သြား၏။

ကေလးကို ေဆးတိုက္ဖို႔ျပင္သည္။ ေဆးဇြန္းကို ျမင္ေသာအခါ ကေလးျငင္းဆန္ရန္ ဟန္ျပင္ေနသည္။ ဇြန္းကို မ်က္လံုးရြဲႀကီးမ်ားျဖင့္ သနားစဖြယ္ ၾကည့္ေနသည္။ သူ႔အေမက မခါးပါဘူးသမီးရဲ႕ ခ်ိဳခ်ိဳေလး ဟုေျပာၿပီး လွ်ာေပၚတစ္တို႔ တင္ၿပီးလ်က္ျပသည္။

ကေလးဇေ၀ါဇ၀ါ ျဖစ္သြား၏။ ျငင္းလည္းမထူးဘူး။ ဇြတ္အတင္းခ်ဳပ္ၿပီး တိုက္ၾကမွာပဲဟု အားေလွ်ာ့လိုက္ဟန္ တူသည္။ ပါးစပ္ဟေပး၏။

ပါးစပ္ထဲ ေဆး၀င္သြားေသာအခါ မ်က္ႏွာကို ႐ံႈ႕မဲ့မည္ျပဳၿပီးမွ တန္႔သြား၏။ ၾကည္လင္၀င္းပလာသည္။ ထို႔ေနာက္ ေရွ႕သြားကေလးမ်ားေပၚေအာင္ ၿပံဳးရယ္ျပေလ၏။

ေစ်းႀကီးေပး၀ယ္ရက်ိဳး နပ္ပါေပသည္။ တန္သည္။ ေဆးတိုက္ရသည့္ဒုကၡ၊ ေဆးေသာက္ရသည့္ဒုကၡက ကင္းလြတ္ၿပီ။

သို႔ရာတြင္...

ေဆးပုလင္းကို သိမ္းမည္ျပဳေသာအခါ ကေလးငိုေလေတာ့သည္။ ပုလင္းကို လက္ညႇိဳးထိုးျပၿပီး ပါးစပ္က တျပတ္ျပတ္ လုပ္ျပသည္။

ကေလးက ေဆးကို ထပ္ေတာင္းေနပါၿပီေကာ။ မတည့္ေသာ အစားအစာတစ္ခုကို ကေလးမစားလိုလွ်င္ အဲဒါ မုန္႔မဟုတ္ဘူးကြဲ႕ ေဆးေတြ ဟု လူႀကီးေတြက ညာေျပာေလ့ရွိသည္။

ခုေတာ့...

အဲဒါ မုန္႔မဟုတ္ဘူး သမီး၊ ေဆး ေဆး ဟု အမွန္အတိုင္း ေျပာေသာ္လည္း ကေလးက မယံုေတာ့ေခ်။

[ျမန္မာအက္ေဆး ၁၀၀၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၇၄-၁၇၇]