Monday, September 28, 2009

ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ - ေျခာက္ပိုင္းဖြဲ႔စည္း - ေမာင္စူးစမ္း


တည္ၿငိမ္မႈအလို႔ငွာ
ဒီမိုကေရစီကိစၥတြင္ "ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ" က အေရးႀကီးေသာ က႑မွ ပါ၀င္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ၌ျဖစ္ေစ၊ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး၌ျဖစ္ေစ ဒီမိုကေရစီအက်ိဳးငွာ တည္ၿငိမ္မႈလိုအပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းတည္ၿငိမ္မႈကို ဒီမိုကရက္တစ္တည္ၿငိမ္မႈဟု ေခၚသည္။

ဤသို႔ေသာ ဒီမုိကရက္တစ္တည္ၿငိမ္မႈရရွိရန္မွာ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈေပၚ မူတည္သည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးျဖစ္ထြန္းမႈတြင္ အျပတ္အေတာက္ေတြမ်ားသည္။ အာဏာသိမ္းမႈ၊ ပါတီဖ်က္သိမ္းမႈ၊ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ စသည္တို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈသည္ အျပတ္အေတာက္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ရင့္က်က္ၿပီး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတို႔၌သာ စဥ္ဆက္မျပတ္ေသာ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ ကြင္းဆက္ျပတ္သည္။

ေျခာက္ပါး
ယခု ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးကာလတို႔၌ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈသည္ မည္သို႔ ျဖစ္ထြန္းမည္နည္းဟု ခန္႔မွန္းတြက္ၾကည့္သည္။ ဤသို႔တြက္ၾကည့္ရာ၌ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ၏ အစိတ္အပိုင္းတို႔ကို ကနဦးေဖာ္ျပရန္ လိုသည္။ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္တို႔႕ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈတြင္ (၁) လူထု၏ ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ၊ (၂) ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔၏ အေနအထား၊ (၃) ၀ါဒေရးရာကိုင္းၫႊတ္မႈ၊ (၄) အာဏာသိမ္းမႈ Coup၊ (၅) အင္စတီက်ဴးရွင္းတို႔တြင္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈႏွင့္ (၆) စည္း႐ံုးဖြဲ႔စည္းမႈတို႔ ဟူ၍ ပါ၀င္သည္။ အာဏာသိမ္းျခင္း၌ အာဏာသိမ္းျခင္းအေပၚ လူထု၏ အျမင္ကိုလည္း ထည့္တြက္သည္။ ေနာင္တြင္ စစ္တပ္၏ ႏိုင္ငံေရးတြင္ပါ၀င္မႈကို ႏုိင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ၏ အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ ထည့္စဥ္းစားရမည္။

ေရြးေကာက္ပြဲ
လူထု၏ ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမား႐ုိးက်ပါ၀င္မႈ (ေရြးေကာက္ပြဲ) ႏွင့္ သမား႐ုိးက်မဟုတ္ေသာ ပါ၀င္မႈ (ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပပြဲ) တို႔ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးခြဲၾကည့္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ သမား႐ိုးက်ပါ၀င္မႈ၊ လမ္းေပၚႏိုင္ငံေရး Street Politics ႏွင့္ အျခားအစည္းအေ၀းတို႔တြင္ ပါ၀င္မႈတို႔သည္ သမား႐ိုးက်မဟုတ္ေသာ ပါ၀င္မႈ။

၀ါဒေရးရာ ကိုင္းညႊတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္တစ္ဦးက "လူထုသည္ အယူအဆတို႔ကို မဖန္တီး။ လမ္းျပေျမပံုေနာက္သာလုိက္သည္" ဟု မွတ္ခ်က္ခ်သည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ လက္၀ဲယိမ္း၊ လက္ယာယိမ္းဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ျပဳျပင္ေရးသမားႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးသမားဟူ၍ လည္းေကာင္း ခြဲျခား႐ႈျမင္ခဲ့ၾကသည္။ လာမည့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔ မည္သို႔ အေရာင္ဆိုးၾကမည္ကို မသိရေသးေပ။

တတိယလမ္း
Coup ေခၚ အာဏာသိမ္းမႈကို ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ၏ တစ္စိတ္တစ္ေဒသအျဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားသည္မွာ ဆီေလ်ာ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ သံုးႀကိမ္အာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့၍ လက္ေတြ႔ႀကံဳခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ အာဏာသိမ္းမႈသည္ အင္စတီက်ဴးရွင္းတို႔အေပၚ ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈမရွိေသာအခါတြင္ ေပၚေပါက္သည္။ လက္တင္အေမရိကားတြင္ ခဏခဏ အာဏာသိမ္းမႈျဖစ္ပြားရာ ယဥ္ေက်းမႈလိုပင္ ျဖစ္ေနသည္။

ယခု၀ါဒေရးရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အယူအဆတစ္ခုေပၚေနသည္။ ၎အယူအဆမွာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးႏွင့္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရစီ ေပါင္းစပ္ေပးေရးျဖစ္သည္။ ယင္းအေပါင္းအစပ္ကို တတိယလမ္းဟု ဆိုသည္။

သို႔ျဖင့္ တတိယလမ္းအယူအဆေပၚသည္။ ပထမဗားရွင္းက ေစ်းကြက္စီးပြားေရးႏွင့္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရစီ ေပါင္းစပ္ေရးျဖစ္၍ ဒုတိယဗားရွင္းက အလယ္ဗဟိုကို ၫႊန္းသည္။ ႀကိဳးကိုင္ဒီမိုကေရစီတြင္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရစီကို ေပါင္းစပ္လို႔ ရႏိုင္ဖြယ္ရွိသည္။

ေမာင္စူးစမ္း (၁၈-၉-၂၀၀၉)
အညႊန္း - Social Science Journal

( The Voice Weekly ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၅၊ အမွတ္ ၄၇ မွ ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္ )

No comments:

Post a Comment

 
Web Statistics