ၿဗိတိသွ်ေခတ္ (၅)

၁၂၉၄ ခုႏွစ္တြင္ကား ခြဲေရးတြဲေရးကို အေျချပဳ၍ ဒိုင္အာခီ ဥပေဒျပဳ၍ မင္းတိုင္ပင္ အမတ္ေရြးပြဲကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္ က်င္းပေလသည္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ၀ါဒတူသူခ်င္း အသင္းအဖြဲ႔စုစည္း၍ အခ်င္းခ်င္း အၿပိဳင္အဆိုင္ အေရြးခံၾကေလသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ က်င္းပၿမဲ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ေသာ္လည္း အမတ္ေလာင္းမ်ားက ခြဲေရးတြဲေရးကို အေျခခံ၍ မဲဆြယ္ၾကေလသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးေသာအခါ တြဲေရးအမတ္ဦးေရက မ်ားေလသည္။ ခြဲေရးေခါင္းေဆာင္ ဦးဘေဖက ေရြးေကာက္ပြဲ မသန္႔ရွင္းပံုကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ အတြင္း၀န္ထံသို႔ စာတင္ေလသည္။ ၁၂၉၅ ခုႏွစ္ လႊတ္ေတာ္အထိ ခြဲေရးတြဲေရးကို လႊတ္ေတာ္၌ ဆံုးျဖတ္၍ မရခဲ့ေခ်။ ဘိလပ္လႊတ္ေတာ္မွ ေကာ္မတီဖြဲ႔၍ စိစစ္ကာ ခြဲေရးကို ဆံုးျဖတ္ခဲ့သျဖင့္ ၁၂၉၇ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဥပေဒသစ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ရေလသည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ အမ်ိဳးသားစိတ္ထက္သန္ေသာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားႏွင့္ ေခတ္ပညာတတ္ လူငယ္မ်ားသည္ လူႀကီးမ်ား၏ အကြဲကြဲအျပားျပား ျဖစ္ေနေသာ ႏိုင္ငံေရးသံသရာ၊ ကုိယ္က်ိဳးအခြင့္အေရးငဲ့မႈမ်ားႏွင့္ ေႏွးေကြးေသာ တုိက္နည္းတိုက္ဟန္မ်ားကို အားမရေသာေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ပိုမိုထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ရန္ သခင္အဖြဲ႔ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးကို စတင္ထူေထာင္ၾကေလသည္။ ကမၻာ့ေတာ္လွန္ေရး အေတြ႔အႀကံဳဆုိင္ရာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုလည္း ေလ့လာဖတ္႐ႈ လာၾကေလသည္။

၁၂၉၉ (၁၉၃၇ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁ ရက္) တြင္ကား ျမန္မာႏုိင္ငံကို အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ ခြဲထုတ္ကာ ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသစ္ကို စတင္လုိက္ေလသည္။ ႏိုင္ငံကို ၉၈ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ကာ အေရးပါလာေသာ ၇ ဌာနကို အဂၤလိပ္အစိုးရက ထိန္းကိုင္၍ ၉၁ ဌာနကိုမူ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေသာ အမတ္တို႔က ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရေလသည္။ ထိုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အရ ေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေသာ အမတ္ ၁၃၂ ဦး ပါရွိ၍ အထက္လႊတ္ေတာ္တြင္ ထို ၁၃၂ ဦးအနက္မွ တင္ေျမႇာက္ေသာ အမတ္ ၁၈ ဦးႏွင့္ ဘုရင္ခံခန္႔အမတ္ ၁၈ ဦး ပါ၀င္ေလသည္။ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္၀န္ႀကီး ၁၀ ဦးကိုမူ အင္အားမ်ားေသာ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ တုိင္ပင္၍ ဘုရင္ခံက ခန္႔ထားရေလသည္။

၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ အျမင္တြင္ ျပည္သူ႔ကုိယ္စားလွယ္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရသည္ဆိုေသာ္လည္း အခ်က္အခ်ာအားျဖင့္ အဂၤလိပ္အလိုေတာ္ရိမ်ားႏွင့္ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံက ထိန္းကိုင္ထား၍ ၎တို႔ကို လြန္ဆန္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ခဲ့ေပ။ အမတ္မ်ားမွာ လူမ်ိဳးအလိုက္ အစုကြဲ၍ ပါတီအသီးသီးအလုိက္လည္း ကြဲေလသည္။ ပါတီမ်ား မိမိတို႔ ေနာက္ခံအင္အားအတြက္ အေပ်ာ္တမ္းတပ္မ်ား ဖြဲ႔ၾကရာ ဓားမပါတီတြင္ ဓားမတပ္၊ သခင္ပါတီတြင္ လက္႐ံုးတပ္၊ မ်ိဳးခ်စ္ပါတီတြင္ ဂဠဳန္တပ္မ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ေလသည္။

ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လူနည္းစုမ်ား၏ အင္အားကို စည္း႐ံုးႏုိင္ေသာ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ မိမိအဖြဲ႔တြင္ ၁၆ ေနရာမွ်သာ အမတ္အေရြးခံရပါလ်က္ အစိုးရအဖြဲ႔ကို ေခါင္းေဆာင္ဖြဲ႔စည္းႏုိင္ခဲ့ေလသည္။ ျပည္သူတို႔ဘက္တြင္ကား လူမႈအက်ပ္အတည္းမ်ားမွ ႐ုန္းကန္ေနရဆဲပင္ျဖစ္၍ ဘ၀လႈပ္ရွားမႈတြင္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကရေလသည္။ မိမိတို႔ အခြင့္အေရးအတြက္ တသီးတျခားစီ အေရးဆိုေနၾကျခင္းမ်ားလည္း ရွိေလသည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ ေရနံေျမ အလုပ္သမားတို႔မွာ အႏွစ္ႏွစ္အလလ ေခါင္းပံုျဖတ္မႈကို မခံမရပ္ႏုိင္ေတာ့သျဖင့္ အဂၤလိပ္အစိုးရ၏ အတားအဆီးၾကားမွ သပိတ္ေမွာက္ကာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ခ်ီတက္လာႏုိင္ခဲ့ၾကေလသည္။ သာယာ၀တီနယ္၊ ပဲခူးနယ္တို႔မွ လယ္သမားမ်ားမွာလည္း ဆင္းရဲဒုကၡကို မခံႏိုင္သျဖင့္ အငတ္တပ္ႀကီးဖြဲ႔ကာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ခ်ီတက္လာခဲ့ၾကေလသည္။