စင္စစ္ ဒီမိုကေရစီဟူသည္ တစ္ေရာင္တည္းျခယ္ေတာ့မဟုတ္။ ပေဒသာစံု မတူျခားနားမႈအစံု အျမင္မ်ိုဳးစံုသာ ျဖစ္မည္။ ေအာ္တိုကေရစီကဲ့သို႔ ငါႏွင့္မတူ ငါ့ရန္သူ ျဖဳတ္ထုတ္သတ္သို႔ သြားရမည္မဟုတ္။ လူ႔သဘာ၀ ကုိယ္၌က အစံု၊ အေသြးေရာင္စံု အသံစံု တစ္ၿပိဳင္နက္ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာျခင္းသာ လူ႔သဘာ၀ ဟာဒယႏွင့္ ကိုက္ညီမည္၊ ဟပ္စပ္မည္။
ဆရာဒဂုန္တာရာကေတာ့ "မတည့္ အတူေန၀ါဒ" ဟု ေခၚသည္။ မတည့္ေသာ္လည္း အတူေနႏုိင္ရမည္။ ေနတတ္ရမည္။ ေနခြင့္ရွိရမည္။ လြတ္လပ္စြာ ျငင္းခုန္ႏုိင္သည္။ ဆရာဒဂုန္တာရာက တစ္ခါက ကၽြန္ေတာ့္အား ေျပာၾကားရာ၌ ဒီမွာ ခင္ဗ်ား စကားေျပာရင္ ဘယ္ေတာ့မွ ေလွ်ာ့မေျပာနဲ႔၊ ျငင္းသာျငင္း၊ စာေရးလည္း ေလွ်ာ့မေရးနဲ႔၊ ေရးသာေရး... အဲ အေရးႀကီးတာက မမုန္းဖို႔ပဲ၊ မမုန္းၾကစတမ္းေပါ့ဗ်ာ.... တဲ့။ ဟုတ္ကဲ့ နာယူခဲ့ပါ၏။
စကားေနာက္မွာ တရားသာ ပါသင့္ပါ၏။ "ဓား" မပါဖို႔ လိုသည္။ ပေဒသာစံုသည္ ဒီမိုကေရစီအလွ ျဖစ္ေပ၏။
ေဂ်ာ္ဒန္ဘုရင္ဟူစိန္ ၁၉၉၉ ကြယ္လြန္ေတာ့ သူ၏သား ခ်က္ခ်င္း နန္းတက္၏။ သူက "ဒီမိုကေရစီဆိုတာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ျဖစ္မလာႏိုင္ပါဘူးဗ်ာ။ သင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ပါေသးတယ္။ သင္ယူမွ ရမယ့္ ပညာရပ္ပါ၊ အေတြ႔အႀကံဳပါ၊ ဒီမိုကေရစီ ရၿပီေဟ့ဆိုၿပီး လုပ္ခ်င္တာလုပ္ခြင့္ ရွိတယ္လို႔ေတာ့ မမွတ္ေလနဲ႔" ဟု မိန္႔ခြန္းေျပာပါသည္။
သူက သူ႔အေဖထံမွ ကုိယ္ခ်င္းစာတရား၊ လူအမ်ားအေပၚ ေမတၱာထားမႈ၊ သူ႔ကိုယ္သူ အမ်ားျပည္သူေတြနဲ႔ တန္းတူထားမႈ သင္ခန္းစာေတြ ရခဲ့ပါတယ္ဟု မီဒီယာသို႔လည္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလုိက္သည္။
၁၉၉၆ သမၼတကလင္တန္က မက္ဒလင္းေအာဘ္႐ုိက္ကို ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ခန္႔အပ္တဲ့အခါ သူမ,ဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုးေသာ အမ်ိဳးသမီး ႏို္င္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ျဖစ္လာသည္။ သူမလက္ထက္ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေငြေၾကးမ်ားစြာကို သံုးစြဲရာ၌ ၎က "ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေငြသံုးရတာ ေကာင္းပါတယ္။ စစ္ပြဲအတြက္ သံုးရတာမွ မဟုတ္တာ၊ စစ္ပြဲနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေငြသက္သာပါတယ္၊ အသက္ေတြလည္း မေသေတာ့ဘူး၊ ကေလးေတြလည္း မငတ္ေတာ့ဘူး၊ မိဘမဲ့ေတြ မျဖစ္ေတာ့ဘူး၊ ေနာင္အနာဂတ္မွာ ကလဲ့စားေခ်ျခင္းေတြအစား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈသာ ျဖစ္ေစရပါမယ္" ... ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
၁၉၉၇ မွာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးတာ၀န္ စတင္ထမ္းေဆာင္တဲ့ ကိုဖီအာနန္ Kofi Annan ကေတာ့ "အားလံုးအတြက္ ဒီမိုကေရစီ၊ သည္းခံျခင္းတရား၊ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေအာင္ျမင္ပါမယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လူထုကို ဗဟိုျပဳရပါမယ္။ ကမၻာသူ ကမၻာသားအားလံုး သူတို႔ဘ၀ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ ဖန္တီးႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးေပးရပါမယ္။ ဒါဟာ အျမင့္ျမတ္ဆံုး အလုပ္ပါပဲ။ လူတုိင္း ကုိယ့္ကံၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးခြင့္ရမွ ကမၻာ့ကိစၥ globalization ကမၻာ့ရြာျဖစ္ျခင္း ေအာင္ျမင္ပါမယ္" ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေဂ်ာ့ဘားနတ္ေရွာ (ကမၻာေက်ာ္စာေရးဆရာႀကီး) ကေတာ့ အခ်ိဳ႕လူေတြဟာ ျဖစ္ေနတဲ့ဟာေတြကိုၾကည့္ၿပီး ဒါေတြက ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ရတာလဲ ေမးၾကတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ မျဖစ္ေသးတာေတြကို စိတ္ကူးယဥ္ၾကည့္ၿပီး ဘာေၾကာင့္ ဒါေတြ မျဖစ္ေသးတာလဲဆိုၿပီး ေမးပါတယ္" တဲ့။
နယူးဇီလန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Helen Clark ဟယ္လင္ကလပ္ကေတာ့ "အစိုးရရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ရွင္းရွင္းေလးပဲ။ အားလံုးအလုပ္လုပ္ၾကဖို႔၊ အခြင့္အလမ္းရွိၾကဖို႔၊ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ ေနအိမ္ရွိၾကဖို႔၊ စားေရးေသာက္ေရး ေျပလည္ဖို႔၊ က်န္းမာေရးေကာင္းဖို႔၊ ပညာေရးေကာင္းဖို႔၊ လူနည္းစုေတြကိုလည္း အခြင့္အေရးနဲ႔ ေလးစားမႈေပးဖို႔၊ သည္းခံတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္ဖို႔၊ စီးပြားေရးတိုးတက္လာၾကဖို႔၊ ဂုဏ္ရွိရွိ ေနထိုင္ႏုိင္ၾကဖို႔" ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါသည္။
"ဂါလ္တန္" ဆိုေသာ Transcerd ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးတကၠသိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ႀကီးကေတာ့ "ဒီမိုကေရစီဆိုတာ ခပ္႐ႈပ္႐ႈပ္ပါပဲ။ လူဆိုတာ ကိုယ္၌က ခပ္႐ႈပ္႐ႈပ္မဟုတ္လား။ လူ႔လိုအပ္ခ်က္ ဓေလ့ထံုးစံ အဖြဲ႔အစည္း အေဆာက္အအံု... ဒါေတြက ႐ႈပ္တယ္ေလ။ တ႐ုတ္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲမရွိဘဲ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္သြားႏုိင္တယ္။ ခင္ဗ်ား ဘာေျပာမလဲ။ ကိုလံဘီယာမွာ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္တယ္၊ လူေတြငတ္တုန္းပဲ၊ ခင္ဗ်ား ဘာေျပာမလဲ။ အေနာက္စတိုင္လ္က ေလမ်ားတယ္ေနာ္။ လူထုအသံကိုေတာ့ နားေထာင္ဖို႔ ပ်က္ကြက္တတ္တယ္။ မွီတင္းေနထုိင္သူ အားလံုးပါမွ ဒီမုိကေရစီဗ်။ ကုိယ္စားလွယ္ေတြေရြး၊ ေလးႏွစ္အတြင္းမွာ သူတို႔နဲ႔လႊဲထား။ အဲဒါေလာက္က တုိက္႐ုိက္ ဒီမိုကေရစီ မမည္ဘူး။ အျပန္အလွန္ကြင္းဆက္နဲ႔ သြားမွ၊ မဟုတ္ရင္ အာဏာရွင္ စနစ္ပဲ။ ကုလရဲ႕ ဗီတုိအာဏာလည္း ဒီမုိကေရစီ မက်ဘူး"
"ဒီမိုကေရစီဟာ ျပႆနာေတြကို အတင္းအဓမၼ မကိုင္တြယ္ဘူး၊ ေဆြးေႏြးစကားရည္လု ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုး (ေလွ်ာ့)၊ ဒိုင္ယာေလာ့ (ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုး အက်ိဳးရွိရွိ) ဒီလိုျဖစ္ရမယ္။ မဲေပးၿပီး အႏိုင္ယူတာလည္း fighting ပါပဲ။ ဂႏၵီႀကီးက ေရြးေကာက္ပြဲနည္းဟာလည္း ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္း အာဏာရွင္ဆီသြားတဲ့ လမ္းပါပဲဟု မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့၊ မဲခိုးတာတို႔၊ အတိုက္အခံေတြကို သတ္တာတို႔၊ မဲ၀ယ္တာတို႔က မေကာင္းပါဘူးဟု ဂႏၵီႀကီးက ေ၀ဖန္ခဲ့။ တုတ္နဲ႔ မုန္လာဥကို ပယ္ရမယ္။ တုတ္ကို မေၾကာက္တရားနဲ႔ ရင္ဆုိင္ၿပီး မုန္လာဥကို စီးပြားေရး ကိုယ့္ေျခကုိယ့္လက္နဲ႔ ခ်ဲလင္းလုပ္ရမယ္" ဟု ဂႏၵီႀကီးက ႁမြက္ၾကားခဲ့။
ဒီမိုကေရစီဟူသည္ လူသားအခြင့္အေရးမ်ားကို ထိန္းသိမ္းေပးျခင္း၊ မဲေပးျခင္း၊ ညႇိႏိႈင္းျခင္း၊ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြး အေျဖရွာျခင္း၊ အဓမၼစနစ္ အၾကမ္းဖက္စနစ္ မသံုးျခင္း၊ ဓနခြဲေ၀ရာ၌ မွ်တျခင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူကို တင္ေျမႇာက္ရာ၌ ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ျခင္းျပဳရာ၌ အၾကမ္းဖက္နည္းကို မသံုးေတာ့ျခင္းေတြ ျဖစ္သည္။
ဂါလ္တန္ (ပါေမာကၡခ်ဳပ္ႀကီး)က ဒီမိုကေရစီဟာ ေရြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္ျခင္းနဲ႔ အတူတူပါပဲလို႔ ညီမွ်ျခင္း မလုပ္ပါနဲ႔။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ စစ္မျဖစ္႐ံုေလာက္ မလုပ္ပါနဲ႔။
ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဟာလည္း တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ေနာက္က အမီလုိက္တယ္မမည္ပါ၊ အဲဒါ deficitism (မျပည့္စံုေသးဘူး) လို႔ ဆိုရမယ္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ပါသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလ ျပည္သူလူထု (စာဖတ္ပရိသတ္)မ်ား ဒီမုိကေရစီတရား ပြားမ်ားအားထုတ္ႏိုင္ၾကပါေစရန္ ရည္သန္လ်က္ ဟိုမွဒီမွ ဟိုတစ္စ ဒီတစ္စ မွတ္စုမွတ္ရာေတြ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ တင္ျပတဲ့အလုပ္ကို လုပ္လိုက္ရေပသည္။
တစ္စံုတစ္ရာ
ေက်နပ္ႏုိင္ၾကပါေစ။
အမွတ္ (၅၉)
March 25, 2010
စာမ်က္ႏွာ - ၁၇
No comments:
Post a Comment