သတင္းထဲကဓာတ္ပံု၊ ဓာတ္ပံုထဲက သတင္း

(၁)
သမုိင္းေၾကာင္း၊ အာဃာတ၊ အၿငိဳးအေတး၊ သံသယအေရာင္မ်ားျဖင့္ ေရးျခယ္ထားသည့္ ပန္းခ်ီတစ္ခ်ပ္ေလလား?

[စစ္သေဘၤာေပါက္ကြဲခဲ့တဲ့ ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္အနီးက ရွာေဖြေတြ႔ရွိတဲ့ ေတာ္ပီတိုအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုကို ၾကည့္႐ႈမွတ္တမ္းတင္ေနၾကတဲ့ပံုပါ။ အဲဒီေတာ္ပီဒိုဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားေတြရဲ႕ လက္နက္ျဖစ္ေၾကာင္း ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားက ေဖာ္ထုတ္ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္]

အေပၚကပံုကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ စစ္သမုိင္းျပတိုက္တစ္ခုကို ေလ့လာေနၾကတယ္၊ ေရွးေဟာင္းလက္နက္တစ္ခုကို စိတ္၀င္တစား ၾကည့္ေနၾကတယ္လို႔ မထင္မွတ္လုိက္ၾကပါနဲ႔။ မၾကာေသးတဲ့ကာလအတြင္းက ေပါက္ကြဲနစ္ျမဳပ္သြားခဲ့တဲ့ ေတာင္ကိုရီးယားစစ္သေဘၤာ Cheonan နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အားလံုးက ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ သံသယနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတာကို သိၿပီးျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။ သေဘၤာေပၚမွာပါရွိတဲ့ စစ္သည္ (၄၆)ဦးလံုး ေသဆံုးခဲ့ရတယ္လို႔ အတည္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို သေဘၤာေပါက္ကြဲခဲ့ရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာင္ကိုရီးယားတို႔က ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေျမာက္ကိုရီးယားကေတာ့ တံု႔ျပန္မႈ မျပဳလုပ္ခဲ့ပါဘူး။ ခပ္မဆိတ္ေနခဲ့ပါတယ္။ သေဘၤာေပါက္ကြဲရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းဟာ သေဘၤာ၀မ္းဗိုက္ကို တစ္ခုခုထိမွန္ ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရတာျဖစ္ေၾကာင္း ေတာင္ကိုရီးယားတို႔က ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ အခုေနာက္ဆံုး အေျခအေနအရေတာ့ ေတာင္ကိုရီးယားတို႔ ရွာေဖြေတြ႔ရွိထားတဲ့ ေတာ္ပီဒိုဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားက ပစ္ခတ္ခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း အတိအလင္း ဆိုေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြ ျပန္လည္တင္းမာလာၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုးက စကားလံုးစစ္ပြဲေတြ ဆင္ႏႊဲေနတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္ရွိလာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္မွာ ေနာက္ထပ္စစ္ပြဲတစ္ခု ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ေနၾကေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္အရေတာ့ ျဖစ္လာႏုိင္စရာ မရွိဘူးလို႔ပဲ ျမင္မိပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ အခုကိစၥဟာ ခံျပင္းစရာေကာင္းလြန္းတာ အမွန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေရးအရေရာ၊ ႏိုင္ငံေရးအရပါ သိကၡာက်အရွက္ရစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း စိတ္ထင္တုိင္းလုပ္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏုိင္ျပန္ပါဘူး။ ေတာင္ကိုရီးယားရဲ႕ စီးပြားေရးေၾကာင့္ပါ။ ေျမာက္ကိုရီးယားကို ေဒါသထြက္တာ မွန္ေပမယ့္ သူ႔စီးပြားေရးကို ထိခိုက္ေလာက္တဲ့အထိေတာ့ ေတာင္ကိုရီးယားတို႔ မိုက္မဲၾကမယ္ မထင္ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း ကုိယ့္နားရြက္ကုိလာၿပီး ခဏခဏ တံေတြးဆြတ္တတ္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ သည္းခံစိတ္ေမြးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းစစ္ျဖစ္လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ ဒံုးက်ည္ အစင္း(၁၀၀) ပစ္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာင္ ေျမာက္ကိုရီးယားက ျပန္ပစ္တဲ့ ဒံုးက်ည္တစ္စင္းေလာက္ တန္ဖိုးႀကီးမားမယ္ မထင္ပါဘူး။ ေျမာက္ကိုရီးယားကလည္း ဒါကိုအပိုင္သိေနတဲ့အတြက္ ဘာမထီလုပ္ေနတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေမရိကန္လည္းပါ၊ ကုလသမဂၢလည္းေရာက္၊ တစ္ကမၻာလံုးလည္း အံုးအံုးႂကြက္ႂကြက္ ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုအတြက္ အခုအခ်ိန္မွာ မေျပာမျဖစ္ေျပာေနၾကရတာက အေပၚမွာျပထားတဲ့ ေတာ္ပီဒိုတစ္စင္း ျဖစ္ေနတာပါပဲ။ အဲဒီေတာ္ပီဒိုကို ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ တကယ္ပဲ ပစ္ခဲ့သလားဆိုတာကေတာ့ ဘယ္သူမ်ား သိႏုိင္ပါ့မလဲ။

(၂)
ေရနံေပါေလာ ဟိုဒီေမ်ာ

[Deepwater Horizon ေရနံတူးစင္ ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းဓာတ္ပံု ျဖစ္ပါတယ္]

မကၠစီကိုပင္လယ္ေကြ႔မွာရွိတဲ့ Deepwater Horizon ေရနံတူးစင္ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔က ေပါက္ကြဲသြားတဲ့ကိစၥဟာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြအၾကား ေျပာစရာသတင္းတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ သီတင္းသံုးပတ္ေက်ာ္ ၾကာလာတဲ့အထိ ေရနံယိုစိမ့္မႈျဖစ္စဥ္ကို တားဆီးႏုိင္ျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ပင္လယ္ထဲမွာ ေပါေလာေမ်ာေနတဲ့ ေရနံေတြေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ေဂဟစနစ္ကို အနည္းနဲ႔အမ်ားဆိုသလို ထိခိုက္လာတာ အမွန္ပါပဲ။ ေရေနသတၱ၀ါေတြချမာ ေရနံေတြျပည့္ေနတဲ့ ေရျပင္က်ယ္ထဲမွာ ဘယ္လိုမ်ား အသက္ရွင္ေနထုိင္ႏုိင္ၾကပါ့မလဲ။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီေဒသရဲ႕ ကမၻာ့လွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္းအေပၚလည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိလာမွာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ေရနံကုမၸဏီ(BP)ကလည္း တတ္ႏိုင္သမွ် အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းေတြနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ေျပာဆိုပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို ေရနံစည္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ပင္လယ္ထဲကို လွ်ံထြက္ေနတာကို မေႏွးအျမန္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုေနတာေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။

ေရနံဆိုတာ ေရႊမည္းလို႔ေတာင္ တင္စားေခၚေ၀ၚၾကတဲ့ အဖိုးတန္ရတနာပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ မလိုအပ္တဲ့ေနရာကို ေရာက္သြားတဲ့အခါ ေရႊမည္းဘ၀ကေန အမိႈက္ဘ၀၊ အညစ္အေၾကးဘ၀ကို ေရာက္သြားရျပန္ပါေရာ။ အခုဆိုရင္ အဲဒီေရနံေတြဟာ ပင္လယ္ထဲမွာ ဒုကၡေပးမယ့္ အမိႈက္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုသံုးၿပီး ဖယ္ရွားရွင္းလင္းဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။ တစ္ဆက္တည္း ေတြးေနမိတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔လူေတြမွာလည္း ဘယ္ေလာက္ပဲ ေတာ္ေနပါေစ၊ မရွိသင့္တဲ့ေနရာမွာ ရွိေနခဲ့ရင္၊ မေရာက္သင့္တဲ့ေနရာမွာ ေရာက္ေနခဲ့ရင္ အမိႈက္ျဖစ္သြားသလားဆိုတာကိုပါပဲ။ လူမွန္ေနရာမွန္ဆိုတဲ့စကားကို ခပ္ေရးေရးသေဘာေပါက္လိုက္မိသလိုပါပဲ။

(၃)
အမွတ္တမဲ့ ေျပာခဲ့တယ္၊ ဒါေပမယ့္ အမွတ္တရေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရၿပီ

[အဂၤလန္အက္ဖ္ေအ အႀကီးအကဲေဟာင္း ထရီးမင္းစ္]

ကမၻာ့ဖလားေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲစဖို႔ ဘာမွမလိုေတာ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ေဘာလံုးေလာကအတြက္ အရွက္ရစရာကိစၥတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ အျခားေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဂၤလန္အက္ဖ္ေအအႀကီးအကဲ ထရီးမင္းစ္တစ္ေယာက္ သူ႔ရဲ႕မကင္းရာမကင္းေၾကာင္း (ဘာလဲေတာ့ ေသခ်ာမသိဘူး) အမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦးးကို စကားေတြကၽြံမိရာကတစ္ဆင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဂယက္ပါ။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း ေရွးလူႀကီးေတြက ေျပာခဲ့ၾကတာ။ ၾကမ္းကၽြံတာႏုတ္လို႔ရတယ္၊ စကားကၽြံတာ ႏုတ္လို႔မရဘူးလို႔။ အခုလည္း သူေျပာခဲ့တဲ့ စကားေတြအတြက္ သူတာ၀န္ယူတဲ့အေနနဲ႔ အက္ဖ္ေအအႀကီးအကဲ ရာထူးကေနၿပီး ႏုတ္ထြက္လိုက္ပါၿပီ။

သူ႔စကားအတြက္ သူတာ၀န္ယူၿပီး ရာထူးကေန ႏုတ္ထြက္လိုက္တာမွန္ေပမယ့္ သူ႔စကားေတြရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲေတြကေတာ့ တသီတတန္းနဲ႔ မၿပီးႏုိင္မစီးႏုိင္ က်န္ေနရစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးငယ္ကို ဘာေျပာခဲ့သလဲဆိုေတာ့ အခုက်င္းပမယ့္ ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲမွာ စပိန္အသင္း ဗိုလ္စြဲႏုိင္ဖို႔အတြက္ ႐ုရွားဒိုင္ေတြရဲ႕ အကူအညီကုိ ရယူမယ္လို႔ ဆုိလိုက္တာပါပဲ။ အတံု႔အလွည့္အေနနဲ႔ ၂၀၁၈ ကမၻာ့ဖလားအိမ္ရွင္ ႀကိဳးပမ္းမႈမွာလည္း စပိန္က ႐ုရွားကို ျပန္ကူညီရမယ္ဆိုတာပါပဲ။ သူကေတာ့ ဘယ္လိုသေဘာနဲ႔ ေျပာခဲ့ေလသလဲ မသိပါဘူး။ အမွတ္မထင္လား၊ ယံုၾကည္မႈေၾကာင့္လား။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႔စကားေတြကို နားေထာင္ခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကေတာ့ စီးပြားေရးေစ်းကြက္ျမင္တယ္လို႔ ေျပာရမယ္ထင္တယ္။ သူမသိထားသမွ်ကို မီဒီယာေတြဆီမွာ ျပန္ေရာင္းစားခဲ့ပါတယ္။

ဖီဖာကိုယ္တုိင္က အဲဒီစကားရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ဘာေတြရွိေနလဲဆိုတာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ ၫႊန္ၾကားထားပါတယ္။ နဂိုကမွ ေတာင္အာဖရိက အေျခအေနအရပ္ရပ္ေၾကာင့္ ကမၻာ့ဖလားကို လူစိတ္၀င္စားေအာင္ မနည္းႀကီးကို ႀကိဳးပမ္းေနရတဲ့အခ်ိန္ခ်ိဳးမွာ အခုလိုစကားေတြ ေပၚထြက္လာတာဟာ အနည္းနဲ႔အမ်ားဆိုသလို ထိခုိက္နစ္နာတာ အမွန္ပါပဲ။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေျပာတဲ့လူကလည္းေျပာတယ္၊ နားေထာင္တဲ့လူကလည္း နားေထာင္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ ျပန္ေရာင္းစားတယ္။ အင္း... လွ်ာႏွစ္ေခ်ာင္းေၾကာင့္ ေဘာလံုးေလာကတစ္ခုလံုး လႈပ္လႈပ္ရြရြ ျဖစ္သြားခဲ့ရတာကေတာ့ မထူးေပမယ့္ ဆန္းခ်င္သလိုပါပဲ။ လွ်ာေတြမ်ား ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္ဆိုမွ...။

အမွတ္တရ
ကိုဉာဏ္ (ပန္းေလာင္ေျမ)
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ေမလ ၂၇ ရက္၊ ၾကာသပေတးေန႔။
ည ၇ နာရီ ၂၂ မိနစ္တြင္ၿပီး၏။