ထိုစကားမွာ နတ္႐ူးကို ဘံုေျမႇာက္သည္ဆိုေသာ စကားမွလာသည္။ အ႐ူးႏွင့္ နတ္႐ူးမ်ားသည္ အလြန္ ကခ်င္ ခုန္ခ်င္ တတ္သည္ျဖစ္ရာ၊ ထိုသို႔ ကခ်င္ခုန္ခ်င္သူကို ဗံုတီး၍ ေျမႇာက္ပင့္ေပးေသာအခါ ပို၍ ကခုန္မည္ ျဖစ္ေလသည္။ ထိုသေဘာကို တင္စား၍ အလိုလိုက စိတ္ပါလႈပ္ရွားသူကို ပို၍ စိတ္ပါလႈပ္ရွားေအာင္ ေျမႇာက္ပင့္ေသြးေဆာင္ျခင္းကို ဗံုေျမႇာက္သည္ဟု ဆိုသည္။ ဘံုေျမႇာက္သည္ ဆိုသည္မွာကား ဘံုတစ္ဆင့္သို႔ တင္ၿပီး ေျမႇာက္စားအားေပးျခင္းကို ဆိုလိုသည္။
စုန္းတို႔သည္ မိမိခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာသူအား ပညာတစ္ဆင့္ ေပးလုိေသာအခါ ဗူးဟုေခၚသည့္ တန္ခိုးပညာ ကိန္းေအာင္းေသာ သတၱိဓာတ္ကို ထိုသူမသိေစဘဲ အစားအစာတြင္ ပေယာဂပညာျဖင့္ ျမႇဳပ္သြင္းၿပီး တုိက္ေကၽြးကာ ၀မ္းထဲသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးတတ္ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုဗူး၀င္သြားေသာအခါ ထိုသူသည္ စုန္းပေယာဂပညာကို အလိုအေလ်ာက္ တတ္ကၽြမ္းၿပီး သူတစ္ပါးကို ျပဳစားနုိင္သည္ဟု ဆိုသည္။ စုန္း၏အတတ္ကို လိုသူက စုန္းပညာသည္တို႔ထံမွ အလိုအေလ်ာက္ ဗူးသြင္းယူသည္လည္း ရွိသည္။ ထိုသို႔ သြင္း၍ ၀င္ေသာအခါ ဗူး၀င္သည္ဟု ဆိုသည္။ အကယ္၍ ဗူးသည္ ေခ်ာေမာစြာ မ၀င္ပါက ေရာဂါေ၀ဒနာႀကီး ခံစားရတတ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုသို႔မ၀င္ေသာ ဗူးကိုျဖစ္ေစ၊ ၀င္ၿပီးေသာ ဗူးကိုျဖစ္ေစ မလို၍ ပေယာဂပညာျဖင့္ ထုတ္ပယ္ပစ္ေသာအခါ ဗူးခ်သည္ဟု ဆိုသည္။
ထိုသေဘာကို တင္စား၍ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္က အျခားသူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အေပၚတြင္ မိမိအယူ၀ါဒ ၾသဇာ ကိန္း၀င္ေအာင္ လႊမ္းမိုးသြတ္သြင္းျခင္းကို တင္စား၍ ဗူးသြင္းသည္ ဟုလည္းေကာင္း၊ ထိုသို႔၀င္သည္ကို ဗူး၀င္သည္ ဟုလည္းေကာင္း၊ ထိုသို႔ သူတစ္ပါး၏ ပေယာဂ၊ ၀ါဒ၊ ၾသဇာတို႔ ပယ္ထုတ္သည္ကုိ ဗူးခ်သည္ဟုလည္းေကာင္း သံုးႏႈန္းၾကသည္။
ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ထက္က ခ်ည္ငင္ရန္အတြက္ ဆီမီးထြန္းရန္အတြက္ ဗိုင့္ေတာင့္မ်ား ျပဳလုပ္ေစရန္ တတ္ကၽြမ္းသူ လူအခ်ိဳ႕ကို ဗုိင္းတာစု၍ သီးျခားအလုပ္သမားတစ္စု ဖြဲ႔ကာ တာ၀န္ခ်ထား လုပ္ကုိင္ေစေလသည္။ ထိုအလုပ္ကို လုပ္ကုိင္သူမ်ားသည္ ေၾကးရိကၡာနည္းပါး၍ နိမ့္က်ေသာ အလုပ္သမား လူတန္းစားတစ္ရပ္ အပါအ၀င္အျဖစ္ သေဘာထားျခင္း ခံရတတ္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူႂကြယ္မ်ိဳး၊ မင္းမႈထမ္းမ်ိဳး၊ အသည္မ်ိဳး စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးအလိုက္ ခြဲျခားရာတြင္ အနိမ့္စား မင္းမႈထမ္းစု အ၀င္အပါျဖစ္၍ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အား နိမ့္က်သူ၊ အမ်ိဳးနိမ့္သူ၊ ဇာတ္နိမ့္သူဟူ၍ ႏွိမ့္ခ်ဆဲေရး လိုေသာအခါ ဗိုင္းတာမဟု ဆိုတတ္ၾကသည္။ စင္စစ္ ဗိုင္းတာမသည္ ယုတ္မာသူ မဟုတ္ေခ်။
လက္ဖ်ားေဗြ ဦးထိပ္ေဗြ စေသာ ရစ္လည္လွည့္ပတ္သည့္ အေရးအေၾကာင္း ေဗြမ်ိဳးမွာ အထိပ္အဖ်ား အထက္၌သာ တည္တတ္ေသာေၾကာင့္ ေဗြဟူေသာ စကားကို အဦးအဖ်ား ေရွ႕ဦးေရွ႕ထိပ္ ဟူ၍လည္း မွတ္ယူသံုးႏႈန္းသျဖင့္ အဦးအလွည့္ကို ေဗြေဆာ္ဟု ဆိုသည္။ (လယ္ေတာ္၊ ဘိတ္ဟူေသာ အလယ္အဆံုးသံုး စကားမ်ားလည္း ရွိသည္။) ေဘြမွာကား အလယ္ဘံုဟူေသာ အနက္ရရွိသည္။
RELATED:
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (က)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (ခ)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (ဂ)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (င)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (စ)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (ဆ)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (ဇ၊ စ်၊ ည၊ ဋ)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (တ)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (ထ၊ ဒ)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (ဓ၊ န)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (ပ)
အသံုးမ်ားေသာ ျမန္မာဗန္းစကားမ်ား (ဖ)
No comments:
Post a Comment