ဆႏၵမဲေပးျခင္း
ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာတြင္ မဲေပးျခင္းကို သံုးဆင့္ခြဲျခားေလ့လာသည္။ ဆႏၵမဲေပးသည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို ေလ့လာျခင္း၊ လူထုအမ်ား မဲေပးရာတြင္ မဲေပးျခင္းဆုိင္ရာ အျပဳအမူႏွင့္ ေသးငယ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခု (ဥပမာ လႊတ္ေတာ္တြင္း)၌ မဲေပးျခင္းဟူ၍ ျဖစ္သည္။ မဲေပးျခင္း၏ အဓိကအလုပ္မွာ အမ်ားထဲမွ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ မိမိ၏ ဆႏၵအတိုင္း လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရွိျခင္းသည္ ဒီမိုကေရစီ၏ အသည္းႏွလံုးဟု ဆိုသည္။ ျပည္သူမ်ားသည္ ရာထူးဌာနႏၲရေနရာမ်ားအတြက္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခြင့္ ရွိသည္။ မူ၀ါဒအေျပာင္းအလဲ ျပဳသင့္ မသင့္ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ရွိသည္။ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ားထဲမွ တစ္ေယာက္ကို မဲေပးေရြးခ်ယ္ရာတြင္ လွ်ိဳ႕၀ွက္မဲေပးစနစ္ကို က်င့္သံုးႏုိင္မွသာ ဒီမိုကေရစီနည္းက်သည္ဟု လက္ခံၾကသည္။ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိေသာ အသက္အရြယ္ သတ္မွတ္ခ်က္ကိုလည္း ႏိုင္ငံမ်ား၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းရသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ (၁၈)ႏွစ္ ျဖစ္သည္။ မဲေပးသည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားအနက္ လူပုဂၢိဳလ္ကို မဲေပးျခင္းႏွင့္ ပါတီကို မဲေပးျခင္းဟူ၍ ရွိသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ လူပုဂၢိဳလ္က ေကာင္းေသာ္လည္း ပါတီကမေကာင္းလွ်င္ ထိုပုဂၢိဳလ္အား မဲေပးျခင္းျဖင့္ ထူးျခားဖြယ္ မရွိေခ်။ မဲဆႏၵရွင္မ်ားသည္ ဆင္ျခင္တံုတရားျဖင့္ မဲေပးႏိုင္ရန္ ေလ့လာဆည္းပူးမႈ အထူးျပဳၾကရသည္။
ဆႏၵမဲေပးစနစ္
ေခတ္သစ္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဆႏၵမဲေပးသည့္ စနစ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ သာမန္ မဲအသာရၿပီး ႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ရာခုိင္ႏႈန္း ၅၀ မေက်ာ္လွ်င္ ဒုတိယအေက်ာ့ မဲထပ္ေရြးရျခင္း ျဖစ္သည္။ သာမန္အသာရသည့္ မဲဆိုသည္မွာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ႏွစ္ေယာက္ သို႔မဟုတ္ သံုးေယာက္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ရာတြင္ မဲအမ်ားဆံုးရသူက အေရြးခံရသည့္စနစ္ ျဖစ္သည္။ သူရရွိေသာမဲသည္ ဆႏၵမဲဦးေရ၏ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္း မေက်ာ္သည့္တုိင္ေအာင္ အေရြးခ်ယ္ခံရသည္ဟု သတ္မွတ္သည္။ ယူေက၊ ယူအက္စ္ေအ၊ ကေနဒါ၊ နယူးဇီလန္ စသည္တို႔တြင္ ဤစနစ္က်င့္သံုးသည္။ ဒုတိယစနစ္မွာ ျပင္သစ္စနစ္ ျဖစ္သည္။ ပထမအႀကိမ္ မဲေပးပြဲ ျပဳလုပ္ရာတြင္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း မည္သူမွ် ရာခုိင္ႏႈန္း ၅၀ အထက္ မဲမရလွ်င္ တစ္ပတ္အၾကာ၌ ဒုတိယအေက်ာ့ ျပန္လည္အေရြးခံရသည့္ စနစ္ျဖစ္သည္။ တစ္ေယာက္ေယာက္က မဲရာခုိင္ႏႈန္း ၅၀ ေက်ာ္ရရွိလွ်င္ တစ္ႀကိမ္တည္း အေရြးခံရသည္။ ဒုတိယအေက်ာ့ ျပန္လည္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကရာတြင္ ပထမအႀကိမ္ မဲေပးပြဲ၌ မဲဦးေရ၏ ၁၂.၅ ရာခုိင္ႏႈန္းအထက္ ရရွိထားသူမ်ားသာ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ ရရွိသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းမ္ ဂ်ာနယ္
အတြဲ (၆) အမွတ္ (၁၇)
ေမ ၆ - ၁၂၊ ၂၀၁၀
စာမ်က္ႏွာ - ၁၂
No comments:
Post a Comment