[ေမာင္စူးစမ္း]
ႏုိ၀င္ဘာ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး က်င္းပျပဳလုပ္ေတာ့မည္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီ အားလံုးကလည္း ခင္းက်င္းျပင္ေနၾကၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ႏို၀င္ဘာ ၇ ရက္ေန႔အၿပီး ရက္ေပါင္း ၉၀ အတြင္း လႊတ္ေတာ္တို႔ကို ေခၚယူက်င္းပ ေပးရေတာ့မည္။ သို႔ျဖင့္ ႏုိ၀င္ဘာ ၇ ရက္မွ ရက္ေပါင္း ၉၀ အတြင္း လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးဆိုၿပီး ေပၚေပါက္ေတာ့မည္။ လႊတ္ေတာ္ႏို္င္ငံေရး အခင္းအက်င္းသစ္ျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္သစ္ကို ဇန္န၀ါရီလထဲတြင္ ျမင္ရေတာ့မည္။
စစ္ဘက္စနစ္မွ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ ႏို္င္ငံေရးစနစ္သို႔ ကူးေျပာင္းေတာ့မည္ျဖစ္၍ လူတုိင္း အဖြဲ႔အစည္းတိုင္းသည္ စနစ္သစ္ႏွင့္ ေနသားတက်ျဖစ္ရန္ ျပင္ဆင္ၾကရေတာ့မည္။ တစ္ဖက္ကလည္း ႀကိဳတင္ျပင္တင္၊ အျခားတစ္ဖက္မွလည္း ႏို၀င္ဘာ ၇ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္း ၾကည့္ၾကသည္။ ႏိုင္ငံေရး အကဲခတ္သမားတို႔၌မူ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းနည္း သံုးနည္းရွိသည္။
သံုးနည္း
ပထမနည္းသည္ အေျဖထြက္ၿပီးသား အေနျဖင့္ ၾကည့္ေသာနည္း ျဖစ္သည္။ Foregone Conclusion ဟု ေခၚသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီကပင္ မည္သည့္အဖြဲ႔ ႏိုင္မည္ဟု က်ိန္းေသၾကည့္တြက္ေသာ နည္းဟုေခၚသည္။ ဤနည္းအရ အာဏာရပါတီကပင္ အႏုိင္ရလိမ့္မည္ဟု ေယဘုယ်ခန္႔မွန္းသည္။
ဒုတိယနည္းသည္ မေမွ်ာ္လင့္ေသာ အက်ိဳးဆက္တို႔ကို ေမွ်ာ္လင့္ေသာ တြက္နည္းျဖစ္သည္။ ဤတြက္နည္းသည္ အတိတ္အေတြ႔အႀကံဳကိုလည္း မွီျငမ္းသည္။ မေမွ်ာ္လင့္ေသာ အက်ိဳးဆက္မ်ား Law of Unexpected Consequences ဆိုေသာ သီအုိရီကိုလည္း မွီျငမ္းသည္။ သီအုိရီအရ မေသခ်ာ မေရရာမႈေတြ လႊမ္းမိုးထားေသာ အေျခအေနတြင္ အလ်ဥ္းသင့္တာေတြ ျဖစ္တတ္သည္။ ဤသီအိုရီကို အေျခခံ၍လည္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသည္ အစီအစဥ္အတိုင္း မျဖစ္ခဲ့သည့္ အေတြ႔အႀကံဳ Non Linear ကို ေကာက္ႏုတ္ၾကည့္၍ မေသခ်ာမေရရာမႈကို ခန္႔မွန္းထားသည္။ ရလဒ္ကို တပ္အပ္မေျပာျခင္းကို သတိထားေသာနည္း ျဖစ္သည္။ တတိယနည္းသည္ အျဖစ္အပ်က္တို႔ကို အကဲခတ္၍ ခန္႔မွန္းၾကည့္ေသာ နည္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။
ပါရာဒိုင္းႏွင့္ ကိန္းေသ
အခ်ိဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံေရးသံုးသပ္သူတို႔က ကစားရမည့္ကြင္း သို႔မဟုတ္ ခြင္ကို ၾကည့္သည္။ ပါရာဒိုင္းကိုၾကည့္ရန္ ပါရာဒိုင္းအသစ္ကို ၾကည့္ရာ၌ အခ်ိဳ႕က အကန္႔အသတ္ကို အဓိကထား၍ ၾကည့္သည္။ အခ်ိဳ႕က ပါရာဒိုင္းအသစ္က ဖြင့္ေပးေသာ အခြင့္အလမ္းကို အဓိကထားၾကည့္သည္။ လူတို႔က အေျပာင္းအလဲကို လိုခ်င္ၾကသလို ေ၀ဖန္သံုးသပ္သူတို႔က ပါရာဒိုင္းအသစ္က ေမြးထုတ္မည့္ အေျပာင္းအလဲကို ခန္႔မွန္းၾကည့္ၾကသည္။
ဤသို႔ ခန္႔မွန္းၾကည့္ရာ၌ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ကိန္းေသ Strategic Constants ကို ဦးစားေပးရွာေဖြသည္။ အေျပာင္းအလဲတို႔ၾကား၌ ေျပာင္းလဲလို႔မျဖစ္ေသာ အရာတို႔ကို ရည္ၫႊန္းသည္။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးပံုသဏၭာန္ အေျခခံက်ေသာ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ကိန္းေသငါးပါး ရွိေပသည္။ ၎တို႔မွာ-
(၁) ဖရီးမတ္ကက္ (လြတ္လပ္ေသာေစ်းကြက္) ႏွင့္ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ
(၂) လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေခၚ အေျခခံ အေဆာက္အအံု ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကိုအေျခခံေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ။
(၃) ပထ၀ီႏုိင္ငံေရးအခြင့္သာမႈ။
(၄) ပါတီစံုဒီမုိကေရစီစနစ္ (၀ါ) လႊတ္ေတာ္ႏို္င္ငံေရးႏွင့္
(၅) အရပ္ဘက္ကုိယ္စားျပဳမႈႏွင့္ စစ္ဘက္ကုိယ္စားျပဳမႈတို႔ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာမွန္ေရး တို႔ျဖစ္ၾကသည္။ ဤကိန္းေသငါးပါးကို ဗဟိုျပဳ၍ ဖရီးမတ္ကက္ ထြန္းကားေစရမည္။ ထိုကိစၥအလို႔ငွာ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးအသစ္၌ စည္းမ်ဥ္းကြပ္ကဲမႈ အားလံုးကို ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔၍ စံုစမ္းၿပီး ပယ္ဖ်က္သင့္သည့္ စည္းမ်ဥ္းတို႔ကို ပယ္ဖ်က္ေပးသင့္သည္။ လစ္ဘရယ္ဘက္ ေရွး႐ႈသင့္သည္။
စာၫႊန္း - Harvard Series
No comments:
Post a Comment