ပုဂံ

ပုဂံ

ပ်ဴမင္း သုပညာနာဂဆႏၵ ၏ တူျဖစ္သူသည္ ျမန္မာ့တစ္ဆယ့္ကိုး႐ြာကို ခ်ဳပ္၍ မင္းျပဳခဲ့သည္။ ယုန္လႊတ္ကၽြန္းၿမိဳ႕ တည္သည္။ ထိုမင္းကို သမုဒၵရာဇ္မင္း ဟု ေခၚသည္။ ပထမ ပုဂံၿမိဳ႕တည္မင္းအျဖစ္ မွတ္သားၾကသည္။
ျမန္မာတစ္ဆယ့္ကိုး႐ြာမွာ-
၁။ ေသာင္ဦး
၂။ နဂါးဘို
၃။ နဂါးက်စ္
၄။ မန္က်ည္းၾကည္
၅။ တူထည္
၆။ ေက်ာက္စကား
၇။ ကုတ္ကဲသိမ္း
၈။ ေသာင္၀န္း
၉။ အႏုရာဓ
၁၀။ တန္ေဆာင္တြန္း
၁၁။ ရွာပု
၁၂။ ၾကင္လို႔
၁၃။ ကုတ္ကို
၁၄။ ေတာက္ပ
၁၅။ ေျမခဲကြင္း
၁၆။ သရက္ရ
၁၇။ အံုျမား
၁၈။ ယံုလြတ္
၁၉။ ရြာစိုက္
ပထမပုဂံတည္ခ်ိန္မွာ ခရစ္ (၁၀၇) ခုႏွစ္ ျဖစ္သည္။
ထိုမင္းဆက္ ၇-ဆက္ေျမာက္ ေသဥ္လည္ေၾကာင္မင္း လက္ထက္ ခရစ္(၃၄၄-၃၈၇) ခုႏွစ္တြင္ ယုန္လႊတ္ကၽြန္း အရပ္မွ သီရိပစၥရာ ေက်ာက္စကားအရပ္သို႔ ပုဂံၿမိဳ႕ေတာ္ကို ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့သည္။
ထိုမင္းဆက္ (၁၂)ဆက္ေျမာက္ သိုက္တိုင္မင္းလက္ထက္ ခရစ္ (၅၁၆-၅၂၃)ခုႏွစ္ တမၸ၀တီ (ယခု ဖြားေစာ) အရပ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕နန္းစိုက္ခဲ့ျပန္သည္။
ထိုမင္းဆက္ (၃၄)ဆက္ေျမာက္ ပ်ဥ္ျပားမင္း လက္ထက္ ခရစ္ ၈၄၉ ခုႏွစ္တြင္ ယခုလက္ရွိ က်ံဳးၿမိဳ႕႐ိုးႏွင့္ ပုဂံကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။
သက္ေသအေထာက္အထားႏွင့္ ခုိင္ခုိင္လံုလံုသိရေသာ ပုဂံသမိုင္း၀င္မင္းမ်ားမွာ ခရစ္ ၁၀၄၄ ခုႏွစ္တြင္ နန္းတက္ေသာ အႏု႐ုဒၶါ (ေခၚ) အေနာ္ရထာမင္းႀကီးမွ ေနာက္ဆံုး ခရစ္ ၁၃၆၉ ခုႏွစ္ ေစာမြန္နစ္မင္း အထိ ျဖစ္သည္။
ပုဂံျပည္ကို ခရစ္ ၁၀၇ ခုႏွစ္မွ စ၍ ၁၃၆၉ ခုႏွစ္ တိုင္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၂၆၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ မင္းေပါင္း ၅၅ ပါး အစဥ္အဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ေအဒီ ၁၃ ရာစုတြင္ မြန္ဂိုဘုရင္ ကူဗလိုင္ခန္ ၏ က်ဴးေက်ာ္စစ္ေၾကာင့္ ပုဂံမင္းဆက္ ပ်က္ခဲ့ရသည္။