ဘရိန္းဒရိန္းလို႔ လူတိုင္းေျပာဆိုေနၾကတဲ့ ဦးေႏွာက္ယုိစီးမႈကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္က လူငယ္ေလး တစ္ဦး ေရာက္လာၿပီး ေဆြးေႏြးေမးျမန္းပါတယ္။ ဒီ ႏွစ္ႏွစ္၊ သံုးႏွစ္အတြင္း ပန္းဆိုးတန္း ပတ္စပို႔႐ံုးေရွ႕မွာ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း လူေတြစည္ကားေနတာကိုျမင္ၿပီး စိတ္ပူပံုရပါတယ္။
စိတ္ပူလို႔
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက တံခါးဖြင့္၀ါဒက်င့္သံုးလိုက္တဲ့အခါမွာ အဲဒီေခတ္မတုိင္မီက ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားခဲ့ၾကတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ပညာတတ္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ တဖြဲဖြဲနဲ႔ ျပန္ေရာက္လာၾကသလို ျမန္မာေတြျပန္လာၾကပါ့မလားလို႔ လည္း သူက ေမးပါတယ္။ ဒါအျပင္ သူက သူ႔ပတ္၀န္းက်င္က သြားသမွ်လူငယ္အမ်ားစုဟာ ျပန္မလာၾကေတာ့ဘူး လို႔လည္းေျပာၿပီး အျပစ္တင္ပါတယ္။ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိတဲ့ ဒီလူငယ္ရဲ႕ခံစားခ်က္ကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္ပါတယ္။ ကိုယ္တုိင္ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္က အဂၤလိပ္စကားေျပာသင္တန္းေလးတစ္ခု ဖြင့္လွစ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္၊ အစိတ္နီးပါး သင္ၾကားေပးခဲ့ေလေတာ့ ဒီအေၾကာင္းကို ေကာင္းေကာင္းႀကီးသိပါတယ္။ သင္တန္းလာတက္ၾကသူ အားလံုးဟာ လူငယ္ပညာတတ္ကေလးေတြခ်ည္းပါ။
ဆရာ၀န္နဲ႔ ေဆးေက်ာင္းသူ၊ ေဆးေက်ာင္းသားေတြ၊ အင္ဂ်င္နီယာနဲ႔ စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသား ေတြက အမ်ားစုျဖစ္တယ္။ အားလံုးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားကို ထြက္ၾကဖို႔ျဖစ္တယ္။
ဟုမ္းဆြိဟုမ္း
အဲဒီအခ်ိန္က အခုလို မေလးရွားတို႔၊ စင္ကာပူတို႔ ေခတ္မစားေသးဘူး။ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္နဲ႔ ထိုင္၀မ္တို႔ ေခတ္စားတဲ့အခ်ိန္။ ခုေလာက္လည္း ပတ္စပို႔တို႔ ဗီဇာတို႔ ရဖို႔မလြယ္တာေတာင္ တစ္လကို သံုး၊ ေလးေခါက္ေတာ့ တပည့္ေတြလိုက္ပို႔ဖို႔ ေလဆိပ္ကို ေရာက္ေနရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ကုိယ္တုိင္လည္း စိတ္ပူခဲ့တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ သင္တန္းမွာ There is no Place like home. Home Sweet Home အစခ်ီတဲ့ ကဗ်ာေလးကို အၿမဲသင္ေပးၿပီး ထြက္သြားတဲ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားတုိင္းကုိလည္း Home Sweet Home လို႔ စာတန္းထိုးထားတဲ့ ေကာက္႐ိုး ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ေလးေတြ အမွတ္တရ လက္ေဆာင္ထည့္ေပးေလ့ ရွိတယ္။
ဘရိန္ဒ႐ိုင္းေတာင္ျဖစ္ႏိုင္
သူမ်ားေတြက ဘရိန္းဒရိန္း Brain Drain လို႔ပဲေျပာၾကတာ။ ကုိယ္ကျဖင့္ ဒါထက္ေတာင္မက ဘရိန္းဒ႐ိုင္း Brain Dry ဦးေႏွာက္ေျခာက္ခန္းမႈျဖစ္မွာေတာင္ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း သံုးေလးႀကိမ္မက ေရးဖူးေသးတယ္။ အခုတေလာေတာ့ အဲဒီဂ်ာနယ္ကလူငယ္သာမက ရန္ကုန္က လုပ္ငန္းရွင္တပည့္ေဟာင္းေတြ ေရာက္လာတဲ့ အခါမွာလည္း အလုပ္သမားရွားပါးမႈအေၾကာင္း ေျပာရာကေနၿပီး ေနာက္ဆံုး အဲဒီဘရိန္းဒရိန္းအေၾကာင္း ေရာက္သြားေလ့ရွိတယ္။ ကိုယ့္ရပ္၊ ကိုယ့္ရြာ၊ အညာက ေဆြမ်ိဳးမိတ္သဂၤဟေတြလာၾကတဲ့အခါမွာလည္း လယ္ယာလုပ္သား ရွားပါးတဲ့ကိစၥေျပာရင္းက အဲဒီ ဘရိန္းဒရိန္း ေရာက္သြားျပန္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဂ်ာနယ္သမား လူငယ္စိတ္ပူသလို သူတို႔ျပန္လာၾကပါ့မလားလို႔ေတာ့ ကိုယ္ကစိတ္မပူဘူး။ တစ္ေန႔ေန႔မွာ သူတို႔ ျပန္လာၾကမွာပါလို႔ စိတ္ခ်လက္ခ်ယံုၾကည္တယ္။
ပဋိ႐ူပေဒသ
ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ဆႏၵစြဲ wishful kinking နဲ႔ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္အစိတ္ ႏိုင္ငံျခားထြက္ခ်င္တဲ့ ထြက္ၾကတဲ့ လူငယ္၊ လံုမငယ္ေတြနဲ႔ လက္ပြန္းတတီးေနလာခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကံဳေၾကာင့္ ေျပာတာျဖစ္တယ္။ ဒီေန႔အထိလည္း သူတို႔တေတြနဲ႔ ဖုန္းနဲ႔၊ အီးေမးနဲ႔၊ လူႀကံဳနဲ႔ အဆက္အသြယ္မျပတ္ရွိေနတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ သူတို႔ဘ၀၊ သူတို႔စိတ္ဓာတ္ေတြကို ေကာင္းေကာင္းႀကီးသိေနပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳး ၁၀၀ မွာ ၉၀ ေလာက္ဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံကိုပဲေရာက္ေနေရာက္ေန ျမန္မာစိတ္ဓာတ္မေပ်ာက္ဘူးဆိုတာ ေျပာရဲတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ There is no Place like Home, Home Sweet Home ဆိုတဲ့အတိုင္း ျမန္မာျပည္ေလာက္ ေနခ်င္စရာေကာင္းတဲ့ ေနရာ (ပဋိ႐ူပေဒသ) ကမၻာေပၚမွာ ဘယ္မွမရွိဘူးဆိုတာ သူတို႔အားလံုး သိေနၾကလို႔ပါပဲ။ တပည့္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ့ သူတို႔ေရာက္ေနတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ ပစၥႏၲရာဇ္ အရပ္ေတြပါပဲလို႔ေတာင္ လြမ္းဆြတ္ တသစြာနဲ႔ ေျပာၾကတယ္။
ငတ္လို႔ထြက္တာမဟုတ္ဘူး
ႏိုင္ငံျခားသြားၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကတဲ့ တျခားအာရွႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ မတူတာတစ္ခ်က္လည္း ရွိေသးတယ္။ တျခားႏိုင္ငံသားေတြက အမ်ားအားျဖင့္ ပညာမတတ္တဲ့လူေတြ၊ ေနရင္းႏိုင္ငံမွာ ပါးရွားလြန္းလို႔ ထြက္သြားၾကတာ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ၾကသူ အမ်ားစုက အနည္းဆံုး ၁၀ တန္းပညာေလာက္ေတာ့ တတ္ထားၾက သူေတြျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ငတ္လို႔ ထြက္ၾကတာမဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ စားႏိုင္ေသာက္ႏိုင္႐ံုေတာ့ ဘယ္သူမဆို ရွာႏိုင္ၾကတယ္။ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြနဲ႔ လက္ပြန္းတတီးအရွိဆံုးသူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ အေၾကာင္း ႏွစ္ခုနဲ႔ သူတို႔ ထြက္ခ်င္ၾကတာျဖစ္တယ္။ ပညာသင္ခ်င္လို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ မိဘေတြကို ေကာင္းေကာင္း ေက်းဇူးဆပ္ခ်င္လို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ လူငယ္ေတြကို အျပစ္မတင္ခ်င္တာ ျဖစ္တယ္။ ပညာသင္ခ်င္တာနဲ႔ မိဘေက်းဇူးဆပ္ခ်င္တာဟာ မြန္ျမတ္တဲ့စိတ္ဓာတ္ မဟုတ္ဘူးလား။
မပူနဲ႔ စိတ္ခ်ေန
ဂ်ာနယ္တိုက္ကလူငယ္ေလးကိုလည္း ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဘာမွစိတ္မပူနဲ႔၊ သူတို႔ ျပန္လာၾကမွာပါလို႔။ ႏိုင္ငံျခား ထြက္တဲ့ လူငယ္အမ်ားစုက ပညာသင္ခ်င္လို႔၊ မိဘလုပ္ေကၽြးခ်င္လို႔ ထြက္ၾကတာပဲ။ တစ္ေန႔မွာ သူတို႔ အေမ့အိမ္ကို အေသအခ်ာျပန္လာၾကမွာပါ။ မယံုမရွိပါနဲ႔။ သံသယျဖစ္ရင္ ခုေလာေလာဆယ္ကို သူမ်ားႏိုင္ငံေတြေပးတဲ့ လုပ္ခမ်ိဳး တစ္နာရီကို (၇)ေဒၚလာ၊ (၈)ေဒၚလာေပးၿပီး ခုိင္းၾကည့္ပါလား။ ကဆုန္စိုင္း ျပန္ေျပးလာၾကမွာ ေသခ်ာပါတယ္။
တကယ္ပါ။ မပူပါနဲ႔။ တစ္ေန႔ သူတို႔ ျပန္လာၾကမွာပါ။
စိတ္ပူလို႔
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက တံခါးဖြင့္၀ါဒက်င့္သံုးလိုက္တဲ့အခါမွာ အဲဒီေခတ္မတုိင္မီက ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားခဲ့ၾကတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ပညာတတ္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ တဖြဲဖြဲနဲ႔ ျပန္ေရာက္လာၾကသလို ျမန္မာေတြျပန္လာၾကပါ့မလားလို႔ လည္း သူက ေမးပါတယ္။ ဒါအျပင္ သူက သူ႔ပတ္၀န္းက်င္က သြားသမွ်လူငယ္အမ်ားစုဟာ ျပန္မလာၾကေတာ့ဘူး လို႔လည္းေျပာၿပီး အျပစ္တင္ပါတယ္။ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိတဲ့ ဒီလူငယ္ရဲ႕ခံစားခ်က္ကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္ပါတယ္။ ကိုယ္တုိင္ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္က အဂၤလိပ္စကားေျပာသင္တန္းေလးတစ္ခု ဖြင့္လွစ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္၊ အစိတ္နီးပါး သင္ၾကားေပးခဲ့ေလေတာ့ ဒီအေၾကာင္းကို ေကာင္းေကာင္းႀကီးသိပါတယ္။ သင္တန္းလာတက္ၾကသူ အားလံုးဟာ လူငယ္ပညာတတ္ကေလးေတြခ်ည္းပါ။
ဆရာ၀န္နဲ႔ ေဆးေက်ာင္းသူ၊ ေဆးေက်ာင္းသားေတြ၊ အင္ဂ်င္နီယာနဲ႔ စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသား ေတြက အမ်ားစုျဖစ္တယ္။ အားလံုးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားကို ထြက္ၾကဖို႔ျဖစ္တယ္။
ဟုမ္းဆြိဟုမ္း
အဲဒီအခ်ိန္က အခုလို မေလးရွားတို႔၊ စင္ကာပူတို႔ ေခတ္မစားေသးဘူး။ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္နဲ႔ ထိုင္၀မ္တို႔ ေခတ္စားတဲ့အခ်ိန္။ ခုေလာက္လည္း ပတ္စပို႔တို႔ ဗီဇာတို႔ ရဖို႔မလြယ္တာေတာင္ တစ္လကို သံုး၊ ေလးေခါက္ေတာ့ တပည့္ေတြလိုက္ပို႔ဖို႔ ေလဆိပ္ကို ေရာက္ေနရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ကုိယ္တုိင္လည္း စိတ္ပူခဲ့တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ သင္တန္းမွာ There is no Place like home. Home Sweet Home အစခ်ီတဲ့ ကဗ်ာေလးကို အၿမဲသင္ေပးၿပီး ထြက္သြားတဲ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားတုိင္းကုိလည္း Home Sweet Home လို႔ စာတန္းထိုးထားတဲ့ ေကာက္႐ိုး ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ေလးေတြ အမွတ္တရ လက္ေဆာင္ထည့္ေပးေလ့ ရွိတယ္။
ဘရိန္ဒ႐ိုင္းေတာင္ျဖစ္ႏိုင္
သူမ်ားေတြက ဘရိန္းဒရိန္း Brain Drain လို႔ပဲေျပာၾကတာ။ ကုိယ္ကျဖင့္ ဒါထက္ေတာင္မက ဘရိန္းဒ႐ိုင္း Brain Dry ဦးေႏွာက္ေျခာက္ခန္းမႈျဖစ္မွာေတာင္ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း သံုးေလးႀကိမ္မက ေရးဖူးေသးတယ္။ အခုတေလာေတာ့ အဲဒီဂ်ာနယ္ကလူငယ္သာမက ရန္ကုန္က လုပ္ငန္းရွင္တပည့္ေဟာင္းေတြ ေရာက္လာတဲ့ အခါမွာလည္း အလုပ္သမားရွားပါးမႈအေၾကာင္း ေျပာရာကေနၿပီး ေနာက္ဆံုး အဲဒီဘရိန္းဒရိန္းအေၾကာင္း ေရာက္သြားေလ့ရွိတယ္။ ကိုယ့္ရပ္၊ ကိုယ့္ရြာ၊ အညာက ေဆြမ်ိဳးမိတ္သဂၤဟေတြလာၾကတဲ့အခါမွာလည္း လယ္ယာလုပ္သား ရွားပါးတဲ့ကိစၥေျပာရင္းက အဲဒီ ဘရိန္းဒရိန္း ေရာက္သြားျပန္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဂ်ာနယ္သမား လူငယ္စိတ္ပူသလို သူတို႔ျပန္လာၾကပါ့မလားလို႔ေတာ့ ကိုယ္ကစိတ္မပူဘူး။ တစ္ေန႔ေန႔မွာ သူတို႔ ျပန္လာၾကမွာပါလို႔ စိတ္ခ်လက္ခ်ယံုၾကည္တယ္။
ပဋိ႐ူပေဒသ
ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ဆႏၵစြဲ wishful kinking နဲ႔ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္အစိတ္ ႏိုင္ငံျခားထြက္ခ်င္တဲ့ ထြက္ၾကတဲ့ လူငယ္၊ လံုမငယ္ေတြနဲ႔ လက္ပြန္းတတီးေနလာခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကံဳေၾကာင့္ ေျပာတာျဖစ္တယ္။ ဒီေန႔အထိလည္း သူတို႔တေတြနဲ႔ ဖုန္းနဲ႔၊ အီးေမးနဲ႔၊ လူႀကံဳနဲ႔ အဆက္အသြယ္မျပတ္ရွိေနတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ သူတို႔ဘ၀၊ သူတို႔စိတ္ဓာတ္ေတြကို ေကာင္းေကာင္းႀကီးသိေနပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳး ၁၀၀ မွာ ၉၀ ေလာက္ဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံကိုပဲေရာက္ေနေရာက္ေန ျမန္မာစိတ္ဓာတ္မေပ်ာက္ဘူးဆိုတာ ေျပာရဲတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ There is no Place like Home, Home Sweet Home ဆိုတဲ့အတိုင္း ျမန္မာျပည္ေလာက္ ေနခ်င္စရာေကာင္းတဲ့ ေနရာ (ပဋိ႐ူပေဒသ) ကမၻာေပၚမွာ ဘယ္မွမရွိဘူးဆိုတာ သူတို႔အားလံုး သိေနၾကလို႔ပါပဲ။ တပည့္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ့ သူတို႔ေရာက္ေနတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ ပစၥႏၲရာဇ္ အရပ္ေတြပါပဲလို႔ေတာင္ လြမ္းဆြတ္ တသစြာနဲ႔ ေျပာၾကတယ္။
ငတ္လို႔ထြက္တာမဟုတ္ဘူး
ႏိုင္ငံျခားသြားၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကတဲ့ တျခားအာရွႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ မတူတာတစ္ခ်က္လည္း ရွိေသးတယ္။ တျခားႏိုင္ငံသားေတြက အမ်ားအားျဖင့္ ပညာမတတ္တဲ့လူေတြ၊ ေနရင္းႏိုင္ငံမွာ ပါးရွားလြန္းလို႔ ထြက္သြားၾကတာ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ၾကသူ အမ်ားစုက အနည္းဆံုး ၁၀ တန္းပညာေလာက္ေတာ့ တတ္ထားၾက သူေတြျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ငတ္လို႔ ထြက္ၾကတာမဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ စားႏိုင္ေသာက္ႏိုင္႐ံုေတာ့ ဘယ္သူမဆို ရွာႏိုင္ၾကတယ္။ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြနဲ႔ လက္ပြန္းတတီးအရွိဆံုးသူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ အေၾကာင္း ႏွစ္ခုနဲ႔ သူတို႔ ထြက္ခ်င္ၾကတာျဖစ္တယ္။ ပညာသင္ခ်င္လို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ မိဘေတြကို ေကာင္းေကာင္း ေက်းဇူးဆပ္ခ်င္လို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ လူငယ္ေတြကို အျပစ္မတင္ခ်င္တာ ျဖစ္တယ္။ ပညာသင္ခ်င္တာနဲ႔ မိဘေက်းဇူးဆပ္ခ်င္တာဟာ မြန္ျမတ္တဲ့စိတ္ဓာတ္ မဟုတ္ဘူးလား။
မပူနဲ႔ စိတ္ခ်ေန
ဂ်ာနယ္တိုက္ကလူငယ္ေလးကိုလည္း ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဘာမွစိတ္မပူနဲ႔၊ သူတို႔ ျပန္လာၾကမွာပါလို႔။ ႏိုင္ငံျခား ထြက္တဲ့ လူငယ္အမ်ားစုက ပညာသင္ခ်င္လို႔၊ မိဘလုပ္ေကၽြးခ်င္လို႔ ထြက္ၾကတာပဲ။ တစ္ေန႔မွာ သူတို႔ အေမ့အိမ္ကို အေသအခ်ာျပန္လာၾကမွာပါ။ မယံုမရွိပါနဲ႔။ သံသယျဖစ္ရင္ ခုေလာေလာဆယ္ကို သူမ်ားႏိုင္ငံေတြေပးတဲ့ လုပ္ခမ်ိဳး တစ္နာရီကို (၇)ေဒၚလာ၊ (၈)ေဒၚလာေပးၿပီး ခုိင္းၾကည့္ပါလား။ ကဆုန္စိုင္း ျပန္ေျပးလာၾကမွာ ေသခ်ာပါတယ္။
တကယ္ပါ။ မပူပါနဲ႔။ တစ္ေန႔ သူတို႔ ျပန္လာၾကမွာပါ။
(29-10-2008 ရက္ေန႔ထုတ္ Weekly News Eleven ဂ်ာနယ္
အတြဲ(၄)၊ အမွတ္(၃)မွ ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)
အတြဲ(၄)၊ အမွတ္(၃)မွ ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)
