ကမ႓ာ့လူတုပ္ေကြးကပ္ေရာဂါ A(H1N1) ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး သတိေပးႏိႈးေဆာ္ခ်က္
၁။ ကမ႓ာ့လူတုပ္ေကြးကပ္ေရာဂါသည္ လူမွ လူသို႔ လ်င္ျမန္စြာ ကူးစက္လ်က္ရွိသည္။ ကမ႓ာ့လူတုပ္ေကြးကပ္ေရာဂါသည္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၁၁ ရက္အထိ ႏို္င္ငံေပါင္း ၇၄ ႏိုင္ငံသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ကူးစက္ကာ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ အတည္ျပဳခ်က္အရ ၂၈၇၇၄ ဦး ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၁၄၄ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကမ႓ာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔က ကမ႓ာ့လူတုပ္ေကြးကပ္ေရာဂါ (Human Influenza Pandemic) ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း ဇြန္ ၁၁ ရက္တြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။
၂။ ကမ႓ာ့လူတုပ္ေကြးကပ္ေရာဂါသည္ လူမွလူသို႔ ကူးစက္ျမန္ျခင္းႏွင့္ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ပိုးအသစ္ျဖစ္၍ လူမ်ားတြင္ ခံႏိုင္ရည္စြမ္းအား မရွိေသးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေအာက္ပါအႏၲရာယ္မ်ားကို ႀကံဳေတြ႔ရမည္-
- အသက္အရြယ္မေရြး ေရာဂါျဖစ္ပြားျခင္း၊
- ကေလးမ်ား၊ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္သူမ်ား၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ား၊ ႏွလံုး၊ အဆုတ္ႏွင့္ ဆီးခ်ိဳစသည့္ နာတာရွည္ေရာဂါရွိသူမ်ားႏွင့္ ခုခံအားက်ဆင္းမႈရွိသူမ်ားတြင္ အသက္ဆံုး႐ံႈးမႈ ပိုမိုမ်ားျပားႏိုင္ျခင္း၊
- တုပ္ေကြးလူနာမ်ား လ်င္ျမန္စြာ မ်ားျပားလာျခင္းေၾကာင့္ ေဆး၀ါး ေဆးပစၥည္းႏွင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာျခင္း၊
- စီးပြားေရးႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ထိခိုက္ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚျခင္း၊
- ေရာဂါျပန္႔ပြားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္အတြက္ လူအမ်ားစုေ၀း ေဆာင္ရြက္ရသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ား၊ ဘာသာေရးပြဲမ်ားႏွင့္ ပြဲလမ္းသဘင္မ်ားကို ပိတ္ပင္တားဆီးရန္ လိုအပ္လာႏိုင္ျခင္း၊
- ႏိုင္ငံ၏ အဓိက၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ပံုမွန္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေတြ႔လာႏိုင္ျခင္း၊
ျပည္သူတစ္ဦးခ်င္းအေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္-
- တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈကို ဂ႐ုျပဳေဆာင္ရြက္ျခင္း
- ႏွာေခ်၊ ေခ်ာင္းဆိုးလွ်င္ လက္ကိုင္ပ၀ါျဖင့္ ဖံုးအုပ္ျခင္း
- လက္ကို ဆပ္ျပာျဖင့္ စင္ၾကယ္စြာ ေဆးေၾကာျခင္း
- ေကာင္းစြာ အိပ္စက္အနားယူျခင္း
- အာဟာရျပည့္၀သည့္ အစားအစာမ်ား စားသံုးျခင္း
- ကုိယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ မွန္မွန္ျပဳလုပ္ျခင္း
- ေလေကာင္းေလသန္႔ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနထိုင္ျခင္း
- လူထူထပ္ေသာေနရာႏွင့္ ပြဲလမ္းသဘင္မ်ားသို႔ သြားေရာက္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
- အရက္လြန္ကဲစြာ ေသာက္သံုးျခင္းႏွင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
- ေရာဂါျဖစ္ပြားသူမ်ားႏွင့္ သံသယရွိသူမ်ားမွ ေျခာက္ေပအကြာတြင္ ေနထိုင္ျခင္း
- ေရာဂါမကူးစက္ေစရန္ ႏွာေခါင္းႏွင့္ ပါးစပ္ကိုလံုေအာင္ ဖံုးအုပ္သည့္ ပါးစပ္ႏွာေခါင္းစည္း (Surgical Mask) ကို အသံုးျပဳျခင္း
- ေရာဂါရွိသူ၏ ေနအိမ္ႏွင့္ ေဆး႐ံုမ်ားသို႔ မလိုအပ္ဘဲ သြားေရာက္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
- မိမိတြင္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားရွိသည္ဟု ယူဆပါက နီးစပ္ရာ က်န္းမာေရးဌာနသို႔ အျမန္ဆံုး သတင္းေပးပို႔ အကူအညီေတာင္းခံျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရမည္။
- အေဆာက္အအံုမ်ား ေလ၀င္ေလထြက္ ေကာင္မြန္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း
- ပတ္၀န္းက်င္သန္႔ရွင္းေရးကို ဂ႐ုျပဳေဆာင္ရြက္ျခင္း
- အမိႈက္ႏွင့္ အညစ္အေၾကးမ်ား စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ျခင္း
- လူအသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ား ေလွကား၊ ဓာတ္ေလွကား၊ နံရံမ်ားႏွင့္ ႐ံုးတြင္းပရိေဘာဂမ်ားကိ တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္မွ သံုးႀကိမ္ ပိုးသန္႔စင္ျခင္း
- စာသင္ေက်ာင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္၊ ဟိုတယ္၊ လူမႈေရး၊ ရိပ္သာႏွင့္ ေဂဟာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေဆာင္ရြက္သူမ်ားအားလံုး၏ က်န္းမာေရးကို ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္း
- တစ္ဦးဦးတြင္ တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားသည္ဟု သံသယရွိပါက က်န္းမာေရးဌာနႏွင့္ အျမန္ဆံုး ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း
- လူနာအေနျဖင့္ ပါးစပ္ ႏွာေခါင္းစည္း တပ္ဆင္ထားရမည္
- အျခားသူမ်ားသို႔ မကူးစက္ေစေရးအတြက္ မိမိအိမ္တြင္ပင္ ေနထိုင္ရမည္
- ႐ံုး၊ ေက်ာင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားႏွင့္ ခရီးသြားလာျခင္းမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္
- ႏွာေခ်၊ ေခ်ာင္းဆိုးလွ်င္ တစ္႐ွဴး (သို႔မဟုတ္) လက္ကိုင္ပ၀ါ အသံုးျပဳရမည္။ လက္ကို ဆပ္ျပာျဖင့္ စနစ္တက် ေဆးေၾကာရမည္
- အာဟာရျဖစ္ေသာ အစားအစာမ်ားစားရန္ႏွင့္ အရည္မ်ားမ်ားေသာက္ရမည္
- ေလေကာင္းေလသန္႔ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနထိုင္ရမည္
- က်န္းမာေရးဌာနႏွင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရမည္
- ေရာဂါကူးစက္မႈသည္ ေရာဂါစတင္ျဖစ္ပြားသည့္အခ်ိန္မွစ၍ ၁၀ ရက္ၾကာသည္အထိ ကူးစက္ႏိုင္သည္
- လူနာကို ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းေသာေနရာတြင္ ထားရွိရမည္၊ အေျခအေနေပးပါက သီးသန္႔အခန္းတြင္ ထားရွိသင့္သည္
- ဖ်ားနာသူအား အနီးကပ္ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားသည္ ပါးစပ္ ႏွာေခါင္းစည္းႏွင့္ လက္အိတ္မ်ား ၀တ္ဆင္ရမည္။ ျဖစ္ႏိုင္ပါက ပလတ္စတစ္ရင္ကာ ခါးစည္း (Apron) ကိုလည္း အသံုးျပဳႏိုင္သည္။
- လူနာအသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ား၊ အသံုးျပဳၿပီးေသာ ပါးစပ္ႏွာေခါင္းစည္းႏွင့္ လက္အိတ္မ်ား စသည္တို႔ကို 0.5% available chlorine ရရွိေစရန္ Bleaching Powder ဟင္းစားႏွစ္ဇြန္းကို ေရတစ္လီတာျဖင့္ ေဖ်ာ္စပ္၍ မိနစ္ ၃၀ စိမ္ထားရမည္၊ မရွိလွ်င္ ေရေႏြးျဖင့္ ျပဳတ္ေလွ်ာ္ရမည္
- လူနာျပဳစုၿပီးတိုင္း လက္ကို ဆပ္ျပာျဖင့္ ေသခ်ာစြာ ေဆးေၾကာရမည္၊ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ အရက္ျပန္ (Alcohol rub) အသံုးျပဳႏိုင္သည္
- လူနာႏွင့္ အနီးကပ္ျပဳစုသူမ်ား၏ က်န္းမာေရးအေျခအေနကို က်န္းမာေရးဌာနသို႔ သတင္းပို႔ျခင္း၊ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ကို လုပ္ေဆာင္ရမည္
က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန
No comments:
Post a Comment