ပကတိအျဖစ္ စိတၱဇျဖင့္ မၾကည့္ထိုက္ - ေမာင္စူးစမ္း

၀ိ၀ါဒမ်ား
ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတို႔ၾကား ဘာျခားနားသနည္းဟု လက္၀ဲေလာကတြင္ ေရွးပေ၀သဏီကပင္ ၀ိ၀ါဒကြဲျပားခဲ့ၾကသည္။ ဤ၀ိ၀ါဒအေဟာင္းႀကီးကိုပင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာက၌ ျပန္သံုးခ်င္သူတို႔ ေပၚလာသည္။ ၀ိ၀ါဒအေဟာင္းမ်ား၊ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ကို ေတာ္လွန္ေရးနည္းျဖင့္ ရယူလိုျခင္းႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ရည္မွန္းခ်က္တို႔ကို ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီနည္းျဖင့္ ရယူလိုျခင္းတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေသာနည္းတို႔ျဖင့္ ဆိုရွယ္လစ္ရည္မွန္းခ်က္ ရယူလိုသူတို႔သည္ ဆိုရွယ္လစ္ဒီမုိကေရစီေတြ ျဖစ္လာသည္။ ဒီမိုကေရစီအေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အယူအဆ ၀ိ၀ါဒအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲသည္။ အေျခခံအျဖစ္က ဒီမိုကေရစီသည္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔ေပၚတြင္ အေျခစိုက္ရမည္။ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔ေပၚေအာင္ ႀကိဳးစားရမည္။ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးတို႔သည္သာ တစ္ခုတည္းေသာ ဖိုရမ္ျဖစ္ရမည္။ အျခားနည္းလမ္းတို႔ျဖင့္ ဒီမိုကေရစီရႏိုင္သည္ဟု မယံုၾကည္။

ဘူဇြာမိႈင္း
စာေရးသူသည္ ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္ လုပ္ခဲ့ဖူးသည္။ ထိုစဥ္က ႏုနယ္ေသး၍ ေရြးေကာက္ပြဲနည္းလမ္းႏွင့္ လက္နက္ကိုင္လမ္းတို႔ကို ၀င္႐ိုးတစ္ဖက္စြန္းထား ၾကည့္ခဲ့သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲတို႔မည္သည္ ဘူဇြာတို႔၏မိႈင္းဟု ပစ္ပစ္ခါခါ ျမင္ခဲ့သည္။ ပါတီအေနျဖင့္လည္း မူလပထမ၌ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို ေမွးမွိန္ေအာင္လုပ္ေသာ ျဖစ္ရပ္ဟုသံုးသပ္ကာ မဲ႐ံုတို႔ကို ဖ်က္ဆီးရန္ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။

သို႔ရာတြင္ (၁) ေရြးေကာက္ပြဲဆန္႔က်င္ေရးသည္ လူထုဆန္႔က်င္ေရးျဖစ္ေၾကာင္း သိလာသည္။ (၂) ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးတို႔သည္ လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို ဖယ္ၾကဥ္ေၾကာင္း သိလာသည္။ (၃) ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔သည္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ထိုက္ေသာ ဖိုရမ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိလာသည္။ သို႔ျဖင့္ စာေရးသူသည္ လက္နက္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီလဲလွယ္ေရးေဆာင္ပုဒ္ကို ေျပာခဲ့သည္။

နည္းလမ္းတစ္ခုလား
အေၾကာင္းေၾကာင္းတို႔ေၾကာင့္ စာေရးသူသည္ အဲင္အယ္လ္ဒီ စီအီးစီ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည့္ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကို သြားသတိရသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္၍ ေၾကညာစာတမ္းထုတ္ျပန္ေသာအခါ တစ္ေယာက္က ျပင္ဆင္ခ်က္တစ္ခု တင္သြင္းလာရာ ဤျပင္ဆင္ခ်က္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ဒီမိုကေရစီရရွိေရးတြင္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းမဟုတ္ ဟူေသာ အပိုဒ္ျဖစ္သည္။ ဤအဆို၏ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈႏွင့္ အႏၱရာယ္ကိုျမင္သျဖင့္ ကန္႔ကြက္ၿပီး ပယ္ခ်ခဲ့ရသည္။ စာေရးသူသည္ ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ တိုက္ပြဲပံုသ႑ာန္ေပါင္းစံုတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့ဖူးေလရာ တိုက္ပြဲပံုစံတစ္ခုစီ၏ သက္ေရာက္မႈႏွင့္ ကံၾကမၼာကို ေကာင္းစြာသိသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းမဟုတ္ဟုဆိုသျဖင့္ ဘယ္နည္းေတြကိုမ်ား စဥ္းစားၾကပါလိမ့္ဟု ေမးမိသည္။ ထို႔အျပင္ သူတို႔စဥ္းစားထားေသာ အျခားနည္းလမ္းတို႔ကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိပါရဲ႕လားဟု ဆက္ေမးမိသည္။

စိတၱဇ
အေကာင္းဆံုးျဖစ္ထုိက္ေသာစံ Normative Value ဘက္မွၾကည့္လွ်င္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔သာလွ်င္ အေျခခံဖိုရမ္ျဖစ္ထိုက္သည္။ ပဋိပကၡေပါင္းစံုေျဖရွင္းရာဖိုရမ္၊ အက်ိဳးစီးပြားအားလံုး ညႇိႏိႈင္းအေပးအယူ လုပ္ဖို႔ရာဖိုရမ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔ျဖစ္ရမည္။ ဤကား အေျခခံယုတၱိျဖင့္ ၾကည့္ျခင္းျဖစ္၍ စိတၱဇျဖင့္ တန္ဖိုးျဖတ္ဖို႔ မဟုတ္ေပ။ No Subjective Valuation ဟု ေျပာရမည္။

ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သူတို႔သည္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဆန္႔က်င္လွ်င္ အျခားအစားထိုးစရာ၊ ေရြးခ်ယ္စရာနည္းလမ္းကို ေလာက္ေလာက္လားလား ျပသႏိုင္ရမည္။ Viable Alternative ကို ခ်ျပႏို္င္ရမည္။ အစားထိုးေရြးခ်ယ္စရာမျပႏိုင္ဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲဆန္႔က်င္ေရးကိုသာ ေဟာေျပာလွ်င္ ယင္းမွာ လူထုအား ထြက္လမ္းပိတ္ေနေသာလမ္းထဲ ေမာင္းသြင္းသလိုျဖစ္မည္။ ႏိုင္ငံေရးဟူသည္ အေသပိတ္မကစားရေပ။

ပကတိအျဖစ္
လက္ရွိအေျခအေနသည္ ျဒပ္မဲ့၊ ေယဘုယ်တရားေတြ ေျပာေနရေသာ အခ်ိန္မဟုတ္ၿပီ။ လက္ေတြ႔ျဖစ္ရာတို႔ကို လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ ေဖာ္ထုတ္စကားေျပာၾကရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ Issue Oriented debate ဟု ေခၚဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ တစ္ခုကိုပယ္လွ်င္ ေလာက္ေလာက္လားလားရွိသည့္ အစားထိုးေရြးခ်ယ္မႈကို ျပႏုိင္ရမည္။ အလွတန္ဆာဆင္မႈေတြေျပာေနရန္ အခ်ိန္မဟုတ္ေပ။ လက္ေတြ႔က်က် သေဘာထားေတြ တင္ျပရမည့္အခ်ိန္ ျဖစ္သည္။

ေယဘုယ်ျဒပ္မဲ့စကားတို႔ျဖင့္ ေသြးတိုးစမ္းျခင္း၊ တီးေခါက္ၾကည့္ျခင္း၊ ေျဖစမ္းၾကည့္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ေစမူ အဓိကအက်ဆံုးပုစၦာကိုမူ ေျဖရေတာ့မည္။ ဤပုစၦာသည္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ ဘယ္လိုသေဘာထားမလဲဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တစ္ခုတည္းေသာျဖစ္စဥ္၊ ပကတိျဖစ္စဥ္၊ ေနာက္ဆုတ္လို႔မရေသာျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ေနၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ပကတိအျဖစ္ တရားျဖစ္လာၿပီ။

(ရန္ကုန္တို္င္းမ္ ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၅၊ အမွတ္ ၄၈ ႏိုင္ငံေရးအထူးအခ်ပ္ပိုမွ ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)