မိန္းမတို႔၏ လုပ္စာကို စားေသာက္ေနရေသာ လင္တို႔၏ အျပဳအမူသည္ မိန္းမကို မွီခိုေနရသည့္ သေဘာသို႔ ေရာက္၍ မိန္းမ၏ ထဘီအနားကို ခို၍ေနသည္ဟု ႐ႈတ္ခ်ကာ တင္စား၍ ဆိုၾကသည္။
ထိုစကားမွာ "ေမာင္ေမာင္ဆိုေလ ထီး႐ိုးရွည္" ဟူေသာစကားမွ စတင္သည္။ အသည္သားတစ္ဦးအား မင္းမႈေတာ္ထမ္း ထီးေတာ္မိုးအျဖစ္ ေျမႇာက္စား၍ လူအမ်ားက မင္းညီမင္းသားအႏြယ္ကဲ့သို႔ ေမာင္ေမာင္ဟု အမည္ဦးတပ္ကာ ေခၚေလရာ၊ ေမာင္ေမာင္ဟု အေခၚခံရတုိင္း စိတ္ေနျမင့္၍ သူကိုင္ေဆာင္ေသာ ထီးကို ထီး႐ိုးတစ္လက္မစီျမႇင့္၍ ကုိင္ေလသျဖင့္ ထီး႐ိုးရွည္၍ ရွည္၍သာ တက္လာသည္ကို စြဲလ်က္ "ေမာင္ေမာင္ဆိုေလ ထီး႐ိုးရွည္" ဟု ဆိုၾကသည္။ ထိုသေဘာကို စြဲမွီ၍ မလိုလားေလ ပိုၿပီး ကဲလြန္းေလ... စသည္အားျဖင့္ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္၍ ကဲလြန္ျပဳမူသည္ကို အဓိပၸါယ္ယူကာ တင္စားသံုးႏႈန္းေနၾကသည္။ "ေၾကာက္တယ္ဆိုေလ၊ ေၾကာင္ကေလးႏွင့္ တို႔ေလ" "ဆိုေလကဲေလ မန္းေလၿပဲေလ" ဟူေသာ စကားပံုနည္းတူ အဓိပၸါယ္ေျပာင္းလာသည္။
ရာဇ၀တ္မႈကို က်ဴးလြန္လွ်င္ အျပစ္ရၿပီး ေထာင္ထဲသို႔ ေရာက္တတ္သည္ျဖစ္ရာ၊ ရာဇ၀တ္မႈတစ္ခုခု၊ သို႔မဟုတ္ ေထာင္က်ေလာက္ဖြယ္ရွိေသာ ျပစ္မႈတစ္ခုခုကို က်ဴးလြန္မိအံ့ဆဲဆဲ ရွိျခင္းကုိေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေထာင္မက်ေသးေသာ္လည္း ေထာင္က်ရမည့္အျပစ္ကို တိတ္တဆိတ္ က်ဴးလြန္ခဲ့မိျခင္းကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ရာဇ၀တ္သင့္ေစႏုိင္သည့္ အလုပ္တစ္ခုခုကို ရည္ရြယ္ဟန္ ျပင္ထားလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း တင္စား၍ ဆိုၾကသည္။
ေရွးအခါက လက္ေအာက္ခံ၊ ေက်းကၽြန္၊ အေစအပါး စသည္တို႔သည္ အရွင္သခင္အား ႐ိုေသေလးျမတ္ေသာ အမူအယာကို ျပေသာအားျဖင့္ ဒူးေထာက္တုံ႔၀ပ္၍ ခစားခို၀င္ၾကရသည္ျဖစ္ရာ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အား အေလွ်ာ့ေပးအညံ့ခံ၍ သခင္အျဖစ္ သို႔မဟုတ္ မိမိထက္ သာလြန္သူအျဖစ္ အမွန္ျပဳရသည့္အခါတြင္ တင္စား၍ သံုးသည္။
သူတစ္ပါး၏ ေႂကြးကို ေခ်းငွားၿပီးေနာက္ မဆပ္မေပးႏိုင္ေသာအခါ ဥပေဒအကာအကြယ္ယူလ်က္ လူသိနတ္ၾကားအားျဖင့္ လူမြဲျဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ခံေၾကညာေလသည္။ ထိုသို႔ ေၾကညာခ်က္အရ လူမြဲကဲ့သို႔ ေနထိုင္ရၿပီး တန္ဖိုးႀကီးေသာ ပစၥည္းမ်ားမွအစ အိမ္ယာေျမတို႔ကို ပိုင္ဆုိင္ျခင္း မရွိေတာ့ေခ်။ ပိုင္ဆုိင္ခဲ့လွ်င္ ေႂကြးရွင္က သိမ္းယူခြင့္ ရွိေလသည္။ ထိုသို႔ လူမြဲစာခံယူသူသည္ ေႂကြးေပးဆပ္ႏုိင္ျခင္း မရွိ၍ ေႂကြးဆပ္ခြင့္ ကင္းေသာ္လည္း သာမန္ျပည္သူတို႔ ရသင့္ရထိုက္ေသာ အာမခံေပးခြင့္၊ အေရြးခံခြင့္ စသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားမွ ျငင္းပယ္ျခင္း ခံရေလသည္။ ထိုသို႔ လူမြဲစာခံျခင္းကို ဟိႏၵီဘာသာအားျဖင့္ ေဒ၀ါလီခံသည္ ဆိုသည္။
ျမင္းပြဲတြင္ ၿပိဳင္ျမင္းႏွစ္ေကာင္စလံုး တညီတည္း တၿပိဳင္တည္း အတူပန္း၀င္သည့္ပြဲကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ (Dead Heat) အသံထြက္နီးစပ္ရာအားျဖင့္ ဒက္ထိ ဟု ေခၚသည္။ ထိုသို႔ ႏွစ္ေကာင္ကိုက္ညီျခင္းကို တင္စား၍ စာေမးပြဲေမးခြန္းႏွင့္ က်က္ထားေသာ စာပိုဒ္တို႔ အံကုိက္က်ျခင္း၊ မီးရထားႏွစ္စင္း တစ္ခ်ိန္တည္း အေရာက္တူျခင္း စသည္တို႔ကိုပါ ဒက္ထိတိုးသည္၊ ဒက္ထိေရာက္သည္ ဆိုၾကသည္။ ျမန္မာစကားဟုပင္ အခ်ိဳ႕မွတ္ထင္ၾကသည္။
ေျပးပြဲမ်ားတြင္ စ၍ တာထြက္ရာအစကို ဒံုဟု ေခၚ၍ ပန္း၀င္ရာ တာအဆံုးကို ပန္းတုိင္ဟု ေခၚေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အရင္းအစသို႔ ျပန္ေရာက္ျခင္းကို ဒံုရင္းဆုိက္သည္။ ဒံုရင္းက်သည္ဟု တင္စား၍ ဆိုသည္။
႐ုန္းကန္ေထာင္ႂကြျခင္းမရွိ၊ ေသ၀ပ္ပိရိေသာ အေခါက္အခ်ိဳးသည္ ေဒါင့္က်ိဳးေအာင္ ဖိေခါက္ထားေသာ အရာမ်ားသာ ျဖစ္ေလသည္။ ေဒါင့္မက်ိဳးလွ်င္ ႐ုန္းကန္ဆန္႔ထြက္တတ္ေလသည္။ ထိုသေဘာကိုစြဲ၍ မဖီမဆန္ ေသ၀ပ္ က်ိဳးႏြံပိရိေသာ အဓိပၸါယ္မွာ အသားေသသည္၊ စည္းကမ္းေသ၀ပ္သည္၊ စနစ္အေျခက်သည္ဟူ၍ပင္ ျဖစ္၏။
ဥေဒါင္းငွက္မ်ားသည္ ၾကက္မ်ား အစာေကာက္သကဲ့သို႔ ဆက္ကာ ဆက္ကာ လည္ေငါက္၍ ဟိုဟိုသည္သည္ ႏႈတ္သီးေတာက္ေလ့ ရွိေလသည္။ ထိုနည္းပမာကို တင္စား၍ ေနရာအႏွံ႔အျပား လွည့္ကာျပန္ကာ မနားမေန ရွာေဖြျခင္းကို ေဒါင္းေတာက္ေအာင္ရွာသည္၊ ရွာ၍ ေဒါင္းေတာက္သည္ ဟူ၍ သံုးစြဲၾကေလသည္။
No comments:
Post a Comment