ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏိုင္ငံအျဖစ္ ပုဂံေခတ္မတုိင္မီကတည္းကစ၍ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ ရပ္တည္လာခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအမ်ားစုမွာ ေတာင္သူလယ္သမား သို႔မဟုတ္ လယ္ယာက႑ အမွီျပဳ၍ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရ၏ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ လယ္ယာလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ အသက္ေမြးၾကသူမ်ားျဖစ္ေပရာ ေခတ္အဆက္ဆက္ အစိုးရမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔အတြက္ အေရးပါေသာ လူတန္းစားတစ္ရပ္ ျဖစ္ေနသည္။
သမိုင္းေနာက္ခံ
ပေဒသရာဇ္ေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ ေတာင္သူလယ္သမားတို႔၏ အသက္ေမြးမႈမွာ ႀကီးမားသည့္ အေျပာင္းအလဲမရွိဘဲ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းခဲ့ေသာ္လည္း ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံကို နယ္ခ်ဲ႕တို႔ စစ္ႏွစ္ႀကိမ္ျပဳ သိမ္းပိုက္ၿပီးေသာအခါတြင္ ေတာင္သူလယ္သမားတို႔ဘ၀မွာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚလာသည္။
၁၈၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ဆူးဆက္တူးေျမာင္း ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ အေရွ႕ႏွင့္အေနာက္ ဆက္ဆံေရးမွာ ပိုမိုပြင့္လင္း လြယ္ကူလာသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ၁၈၅၂ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ဒုတိယစစ္ပြဲအၿပီး အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့သည့္ ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဆန္စပါးကို ျပည္ပတင္ပို႔ရန္ ဆန္စပါးစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းကို တိုးခ်ဲ႕လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာ အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ဆန္စပါးစိုက္ပ်ိဳးမႈအေျခအေန ေကာင္းလာေသာအခါတြင္ အဂၤလိပ္တို႔က ေအာက္ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမခြန္ေတာ္လက္စြဲႏွင့္ ေျမႏွင့္ အခြန္ေတာ္ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းကာ ကုန္သည္မ်ားအက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ၁၈၈၆ ခုႏွစ္ အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံကို သိမ္းပိုက္ၿပီးခ်ိန္တြင္ ယင္းဥပေဒကိုပင္ ဆက္လက္ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။
လယ္ယာလုပ္ငန္း တိုးတက္ေစရန္ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလံုးရွိ ေျမမ်ားကို
(၁) ဂရန္ေျမ (အပိုင္စာခ်ဳပ္ေျမ)
(၂) အငွားစာခ်ဳပ္ေျမ
(၃) ယာယီလုပ္ခြင့္ရေျမ
(၄) ေျမႏုကၽြန္းေျမ
(၅) နယ္သစ္ဖြင့္ေဒသေျမ
ဟူ၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ေပးခဲ့သည္။
ယင္းေၾကာင့္ လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္သူ အဆမတန္ မ်ားျပားလာၿပီး ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းမ်ားကို ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းကာ လယ္ယာသစ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္လုပ္ကိုင္လာၾကသည္။
ယင္းေၾကာင့္ အဂၤလိပ္အရင္းရွင္တို႔၏ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေသာ္လည္း ေဒသခံေတာင္သူလယ္သမားမ်ားျဖစ္သည့္ ျမန္မာေက်းလက္ေန လူတန္းစားမ်ား၏ ဘ၀မွာ လုပ္ငန္းမကၽြမ္းက်င္မႈ၊ အရင္းအႏွီးမရွိမႈ၊ အသိပညာအားနည္းမႈတို႔ေၾကာင့္ အေႂကြးပတ္လည္၀ိုင္းကာ ေနာက္ဆံုးတြင္ လယ္ေျမမ်ား ခ်စ္တီးတို႔ထံ ေပးအပ္ခဲ့ရသည္။
၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္ ကမၻာ့စီးပြားပ်က္ကပ္ ျဖစ္ပြားေသာအခါတြင္ ျမန္မာလယ္သမားအမ်ားစုမွာ လယ္ယာမဲ့ဘ၀သို႔ ေရာက္ရွိသြားၾကရာမွ ဆက္လက္သည္းမခံႏိုင္ၾကေတာ့သျဖင့္ ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာ့သမုိင္းတြင္ ထင္ရွားေသာ ေတာင္သူလယ္သမား အေရးေတာ္ပံုႀကီး ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။
ယင္းအေရးေတာ္ပံုကို ဆရာစံက “သုပဏကဂဠဳန္ရာဇာ” ဘြဲ႔ခံယူကာ သာယာ၀တီနယ္ အလံေတာင္တြင္ စခန္းခ်၍ အေရးေတာ္ပံုကို ေခါင္းေဆာင္ခဲ့သည္။
အဂၤလိပ္တို႔က ယင္းအေရးေတာ္ပံုကို သံုးႏွစ္နီးပါးခန္႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ရၿပီး ဆရာစံႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဖမ္းဆီးကြပ္မ်က္ခဲ့သျဖင့္ ေတာင္သူလယ္သမား အေရးေတာ္ပံု ရပ္နားသြားေသာ္လည္း ယင္းအေရးေတာ္ပံုေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားစိတ္တြင္ ေတာ္လွန္ေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား ႏိုးၾကားလာခဲ့သည္။
နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္တြင္ ေတာင္သူလယ္သမားတို႔၏ ဘ၀မွာ ေအာက္က်ေနာက္က်ျဖင့္ ေနထိုင္ခဲ့ရသည္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရကာ ဖဆပလအစိုးရက အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။
လြတ္လပ္ေရးရလွ်င္ရခ်င္း ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ပင္ ဖ.ဆ.ပ.လ အစိုးရက လယ္ယာအလုပ္သမား အနည္းဆံုးလုပ္ခေၾကးေငြ ဥပေဒႏွင့္ လယ္ယာေျမ ႏုိင္ငံပိုင္ျပဳလုပ္ေရးဥပေဒတို႔ကို ျပ႒ာန္းေပးကာ လယ္သမားတို႔၏ ဘ၀ကို ျမႇင့္တင္ႏုိင္ေရး အစီအစဥ္မ်ား ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ ထူးျခားတိုးတက္မႈ မရွိခဲ့ေပ။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာ ရယူခဲ့သည့္ေနာက္ပိုင္း ေတာင္သူလယ္သမားဘ၀ ျမင့္မားေစေရးဟူသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ သီးစားခ်ထားေရးဥပေဒ၊ သီးစားခ်ထားေရးနည္းဥပေဒ၊ ေတာင္သူလယ္သမား အခြင့္အေရးကာကြယ္သည့္ ဥပေဒမ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔ေအာင္ျမင္မႈမရွိ၍ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္တြင္ ၁၉၆၃ သီးစားခ်ထားေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ၁၉၆၅ သီးစားခ်ထားေရးဥပေဒကို ထပ္မံထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ၿပီး တစ္ဧက ေခ်းေငြႏႈန္းထားကိုလည္း ရွစ္ဆအထိ တိုးျမႇင့္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အျခားမူ၀ါဒအမွားမ်ားေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈက်ဆင္းခဲ့ၿပီး တာ၀န္ေက်စပါး ထုတ္လုပ္သည့္အဆင့္ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
ေပၚေပါက္လာပံု
ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကို ရယူခဲ့ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၏ ၀ါဒသေဘာထားကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ရာ ထို၀ါဒသေဘာထား ေၾကညာခ်က္တြင္ ေတာင္သူလယ္သမား၊ အလုပ္သမားမ်ား ေခါင္းပံုျဖတ္ခံဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ဆိုရွယ္လစ္ေလာကသစ္ကို ေတာင္သူလယ္သမား၊ အလုပ္သမားတို႔အင္အားျဖင့္ တည္ေဆာက္မည္ဟု ပါရွိသည္။
ယင္းရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ လယ္ယာလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ား ခ်မွတ္ေပးျခင္း၊ ေျမရွင္စနစ္ဖ်က္သိမ္းေပးျခင္း စသျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့သည္။
တစ္ဖန္ ေတာင္သူလယ္သမားထုအတြင္း စည္းလံုးညီၫြတ္မႈရရွိေစရန္အတြက္ ေတာင္သူလယ္သမားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲႏွင့္ ေတာင္သူလယ္သမားေန႔ အခမ္းအနားမ်ားကို က်င္းပေပးခဲ့ရာမွ ေတာင္သူလယ္သမားေန႔ ေပၚေပါက္လာရျခင္း ျဖစ္သည္။
ေတာင္သူလယ္သမားေန႔ကို ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ကစ၍ ႏွစ္စဥ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ၾကေသာ္လည္း ၁၉၆၄ တြင္ က်င္းပေသာ ေတာင္သူလယ္သမား ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲႀကီးတြင္ တက္ေရာက္လာေသာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဇန္န၀ါရီလမွာ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ လယ္ယာရိတ္သိမ္းခ်ိန္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနျခင္း၊ အဂၤလိပ္ႏွစ္သစ္ကူးကာလကို ဂုဏ္ျပဳသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားေန႔ကို ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ စတင္အာဏာရယူသည့္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာင္းလဲက်င္းပသင့္ေၾကာင္း တင္ျပရာမွ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္မွစ၍ ေတာင္သူလယ္သမားေန႔ကို မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာင္းလဲက်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
မတ္လ ၂ ရက္ေန႔ေရာက္လွ်င္ ေတာင္သူလယ္သမားေန႔ အခမ္းအနားကို အစိုးရက ဦးေဆာင္၍ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း က်င္းပေလ့ရွိခဲ့သည္။
| ငယ္နာမည္ | - | ေမာင္စံရွား |
| အမည္ရင္းႏွင့္ဘြဲ႔ | - | ဆရာစံ၊ သုပ႑ကဂဠဳနရာဇာ (ယင္းဘြဲ႔အမည္ ခံယူကာ အလံေတာင္တြင္ ဗုဒၶရာဇာၿမိဳ႕နန္းတည္၍ ဘုရင္အျဖစ္ခံယူၿပီး ေတာင္သူလယ္သမား အေရးေတာ္ပံုကို ဦးေဆာင္) |
| မိဘအမည္ | - | ဦးေက်း၊ ေဒၚဖက္ |
| ေမြးရာဇာတိ | - | စစ္ကုိင္းတိုင္း၊ ဒီပဲရင္းၿမိဳ႕နယ္၊ သရက္ကန္အေရွ႕ရြာ။ |
| ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမ | - | ငါးဦး |
| အသက္ေမြးလုပ္ငန္း | - | ေဆးဆရာ၊ ေဗဒင္ဆရာ၊ က်မ္းျပဳ (လကၡဏုဇုက်မ္းႏွင့္ ၀ိဇၨာသိပၸံအဂၤုတၱရက်မ္း) |
| ၀ံသာႏုလုပ္ငန္း | - | ဓမၼရကၡိတအသင္းႏွင့္ သီရိဥတၱမ အသင္းမ်ားဖြဲ႔ျခင္း၊ ေမာ္လၿမိဳင္ခ႐ုိင္ ဂ်ီစီဘီေအဥကၠ႒ |
| ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ငန္း | - | ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ေတာင္သူလယ္သမားထုကို ေခါင္းေဆာင္၍ ေတာင္သူလယ္သမား အေရးေတာ္ပံုကို ဆင္ႏႊဲခဲ့သည္။ |
| - | ဆရာစံကို အဂၤလိပ္အစိုးရက ဖမ္းမိ၍ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံအား ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈျဖင့္ အမႈဖြင့္စစ္ေဆးကာ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ေသဒဏ္ေပးခဲ့သည္။ |
No comments:
Post a Comment