ၿဗိတိသွ်ေခတ္ (၆)

၁၂၉၈ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၃၀၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ပညာေရးစနစ္၏ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းျပ၍ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ၾကေလသည္။ ေက်ာင္းမွထြက္လွ်င္ အစိုးရကၽြန္ခံရန္ လမ္းေပါက္တစ္ခုသာပြင့္ေစ၍ အဖက္ဖက္တြင္ ပညာသင္ၾကားလိုသူမ်ား သင္ခြင့္မရႏိုင္ေအာင္ စရိတ္ႀကီးေလးေစသျဖင့္ ကၽြန္ပညာဟုသမုတ္ကာ ေက်ာင္းသားမ်ား မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနခဲ့သည္မွာ ၾကာရွည္ခဲ့ေပၿပီ။ ေက်ာင္းသားသည္ ပညာသင္႐ံုႏွင့္ မၿပီးေသးဘဲ မိမိအမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ပါ တာ၀န္ရွိလာသည္ဟုလည္း ခံယူလာခဲ့ၾကေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ ႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အစည္းအေ၀းတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား ႏိုင္ငံေရးကို ၀င္သင့္သည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကေလသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ေရနံေျမသပိတ္ကို ေထာက္ခံေလသည္။ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား အဖမ္းခံရရာမွ သပိတ္ေမွာက္၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အတြင္း၀န္႐ံုးကို ၀ုိင္း၀န္းဆႏၵျပၾကရာတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ လံုး၀အၾကမ္းဖက္မႈကို မသံုးေစကာမူ ႏုိင္ငံေရးသမားတို႔က ပေယာဂစြက္၍ ျမင္းစီးပုလိပ္တို႔အား လိေမၼာ္သီး၊ ခဲတို႔ျဖင့္ ပစ္ခတ္ေလသည္။ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔၏ တိုက္ကြက္မွာ တစ္နည္းနည္းႏွင့္ဆူပူ၍ လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႔ ဖ်က္သိမ္းလွ်င္ မိမိတို႔က အစိုးရဖြဲ႔ႏိုင္ရန္သာလွ်င္ ေမွ်ာ္မွန္းထားၾကေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမင္းစီးပုလိပ္တို႔က တုတ္ႏွင့္႐ုိက္၍ လူစုခြဲရာ ေက်ာင္းသား ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ က်ဆံုး၍ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေလသည္။

ထိုႏွစ္ဆန္းပိုင္းအတြင္းကလည္း ေမာ္လ၀ီႏွင့္ ေယာဂီစာတမ္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ကုလားျမန္မာ အဓိက႐ုဏ္း ျဖစ္ခဲ့ေလရာ အဂၤလိပ္တို႔က အဓိက႐ုဏ္း ႏွိမ္နင္းသလိုႏွင့္ ျမန္မာမ်ားအား ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ျခင္း ျပဳခဲ့ေလေသးသည္။ ျမန္မာ ၅၂ ေယာက္ ေသဆံုး၍ အမ်ားအျပား ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေလသည္။ တိုးတက္လာေသာ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး (သခင္ပါတီ)သည္ အေၾကာင္းရင္းမွန္ေသာ ေရနံေျမအလုပ္သမားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားဘက္မွ ရပ္တည္ကာ အားေပးကူညီၾကေလသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပ်က္ေသာ ေက်ာင္းသားအေရးအတြက္ မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ ေက်ာင္းသားတို႔ အစည္းအေ၀းက်င္းပ၍ စီတန္းလမ္းေလွ်ာက္ၾကရာ အဂၤလိပ္အစိုးရက ေသနတ္ႏွင့္ပစ္ခတ္၍ ရဟန္း ၇ ပါးႏွင့္ လူ ၁၀ ဦးတို႔ က်ဆံုးခဲ့ရေလသည္။ တစ္ျပည္လံုးသည္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္၍ ေနေလေတာ့သည္။ ေက်ာင္းသားအခ်ိဳ႕လည္း တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးသို႔၀င္ကာ ႏုိင္ငံေရးကို ေျခစံုပစ္၀င္၍ ေဆာင္ရြက္ၾကေလေတာ့သည္။

ေဒါက္တာဘေမာ္ အစိုးရအဖြဲ႔လည္း အေျခမလွသျဖင့္ ႏုတ္ထြက္လိုက္ရၿပီး ဦးပု အစိုးရ ဆက္ခံျပန္ေလသည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ကား ဦးေစာအစိုးရ တက္လာျပန္ေလသည္။ ထိုအစိုးရမ်ားသည္ အဂၤလိပ္အစိုးရ၏ ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားကိုသာ ေမာင္းႏွင္ရေလသည္။ ဦးေစာအစိုးရ လက္ထက္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမ်ားတြင္ ျမန္မာစာ အသံုးျပဳေရး၊ တကၠသိုလ္တြင္ ျမန္မာဘာသာ သင္ၾကားေရး၊ မူလတန္း မသင္မေနရ ပညာေရးတို႔ကို စိုင္းျပင္းလ်က္ရွိေလသည္။ လူ၀င္လူထြက္ ဥပေဒျဖင့္ အိႏၵိယတုိင္းသားမ်ား ၀င္လာမႈကို တားဆီး၍ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားအတြက္ သစ္မ်ားထုတ္၍ ေပးေလသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဘာင္အတြင္းမွ ရႏိုင္သမွ်ကို ေဆာင္ရြက္ေပးေသာ္လည္း လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အားသစ္ပ်ိဳး၍ေနေသာ သခင္လူငယ္မ်ားကိုမူ အားမေပး၊ မေထာက္ခံႏုိင္႐ံုသာမက ဂဠဳန္တပ္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ႏွိမ္နင္းခဲ့ေလည္။ ႏုိင္ငံအတြက္ မိမိ လုပ္ေဆာင္မွသာရမည္ဟူေသာ အျမင္ႏွင့္ တစ္ကုိယ္ေတာ္၀ါဒကို ထားရွိခဲ့သည္မွာ မဟာအမွားပင္ ျဖစ္ေလသည္။

ျမန္မာတို႔၏ လြတ္လပ္ေရးဆႏၵကား ျပင္းထန္ေနေလသည္။ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးသည္ အင္အားႀကီးပါတီမ်ားႏွင့္ အဂၤလိပ္အစိုးရတို႔၏ ဖိႏွိပ္မႈအၾကားမွ ႐ုန္းကန္၍ ရည္တည္ရေလသည္။ အေၾကာင္းရင္းမွန္ေသာေၾကာင့္ သခင္ကုိယ္ေတာ္မိႈင္း စေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားမွအစ ပညာတတ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ထက္သန္၍ ကုိယ္က်ိဳးရွာပါတီမ်ားကို ရြံ႕မုန္းေနသူမ်ား၊ သမာသမတ္ရွိသူမ်ားသည္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးသို႔ ၀င္လာၾကေလသည္။ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး၏ အင္အားမွာ တိုးတက္၍သာ လာေလသည္။ အေရအတြက္သာမက စိတ္ဓာတ္မွာလည္း ျပင္းထန္လာေလသည္။ တက္ႂကြေသာ စြန္႔စားရဲသူ၊ အနစ္နာခံရဲသူတို႔၏ စုေ၀းရာအဖြဲ႔ ျဖစ္လာေလရာ အဂၤလိပ္အစုိးရသည္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးကို အေၾကာက္ရြံ႕ဆံုး ျဖစ္လာေလသည္။ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးသည္ လႊတ္ေတာ္တြင္ အမတ္ ၃ ဦးသာ အေရြးခံရ၍ ထိုအမတ္မ်ားသည္လည္း လစာမယူၾကေခ်။ ျပည္သူတို႔မွာ ပါတီႏိုင္ငံေရးတြင္လည္းေကာင္း၊ လူမႈပုဂၢိဳလ္ ႏုိင္ငံေရးတြင္လည္းေကာင္း နစ္ေမ်ာေနခဲ့ၾက၍ အသစ္အဆန္းျဖစ္ေသာ လူငယ္သခင္မ်ားကို အထင္မႀကီးမိခဲ့ၾကေပ။ သို႔ရာတြင္ ၉၁ ဌာန ေရြးေကာက္ပြဲ၏ ေနာက္ပိုင္းတြင္ကား သခင္မ်ားကို ယံုၾကည္အားကိုး လာခဲ့ၾကေလသည္။ အကယ္၍သာ ဒုတိယကမၻာစစ္မျဖစ္၍ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ျဖစ္ခဲ့ေသာ္ သခင္တို႔အင္အားမွာ အႀကီးအက်ယ္ မ်ားျပားလာဖြယ္ရွိေပသည္။

၁၃၀၁ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္တို႔သည္ နာဇီဂ်ာမဏီကို စစ္ေၾကညာျခင္းျဖင့္ ဥေရာပတိုက္တြင္ ဒုတိယကမၻာစစ္ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေလသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးသည္ လြတ္လပ္ေရးကို ေတာင္းယူ၍မရ၊ တိုက္ယူမွ ရေတာ့မည္ဟု သေဘာထားခဲ့ၿပီးျဖစ္ေလရာ "အဂၤလိပ္အခက္ ဗမာ့အခ်က္" ဟူေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံျဖင့္ လွ်ိဳ႕၀ွက္လႈပ္ရွား႐ံုသာမက လံႈ႕ေဆာ္ျခင္း၊ ေဟာေျပာျခင္းမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ေလသည္။ လက္နက္အကူအညီ ရေရးအတြက္ အဂၤလိပ္ႏွင့္ဆန္႔က်င္ေသာ ႏုိင္ငံသံ႐ံုးမ်ားႏွင့္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ဆက္သြယ္ၾကေလသည္။ အဂၤလိပ္အစိုးရကလည္း လက္လွမ္းမီသမွ် သခင္မ်ားကို ေထာင္ထဲသို႔ ပို႔လ်က္ရွိေလသည္။

ထိုအခ်ိန္၌ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးသည္ ဂိုဏ္းဂဏပါတီမေရြး လြတ္လပ္ေရးကို ျမတ္ႏိုးလိုလားသူတိုင္း ပါ၀င္ႏုိင္သည့္ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္းကို ထူေထာင္ခဲ့ၾကၿပီး၍ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ဥကၠ႒မွ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးသို႔ ၀င္လာသူ သခင္ေအာင္ဆန္းအား တာ၀န္ေပးေလသည္။ သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုး၏ အတြင္းေရးမွဴးလည္း ျဖစ္ေလသည္။ သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ ၁၃၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ဇလြန္ညီလာခံမွအျပန္ ေဒါင့္ႀကီးရြာတြင္ တရားေဟာေျပာရာ ဟသၤာတ ရာဇ၀တ္၀န္က ဖမ္းဆီးရန္ ၀ရမ္းထုတ္သျဖင့္ ရန္ကုန္သို႔ ေရွာင္တိမ္းလာခဲ့ၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ကိစၥမ်ား အေရးမၿပီးမီ အဖမ္းခံရပါက လုပ္ငန္းမ်ား ထစ္ေငါ့မ်က္ေျချပတ္မည္ စိုးသျဖင့္ ေျမလွ်ိဳးလိုက္ရေလသည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ ႏုိင္ငံျခားအကူအညီ ရရွိေရးအတြက္ ေနာ္ေ၀ျပည္ပိုင္ ဟိုင္လီသေဘၤာျဖင့္ ျပည္ပသို႔ ထြက္ခြါသြားခဲ့ေလသည္။

သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ တ႐ုတ္ျပည္ အမိြဳင္ၿမိဳ႕တြင္ ေသာင္တင္ေနၿပီးမွ ဂ်ပန္ႏွင့္ အဆက္ရ၍ အရပ္ရပ္စီစဥ္ၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လွ်ိဳ႕၀ွက္ျပန္လာကာ လူငယ္ရဲေဘာ္ သံုးဆယ္ခန္႔ကို စစ္ေရးေလ့က်င့္ေပးရန္ ႏုိင္ငံျခားသို႔ ပို႔ထုတ္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္စီစဥ္ေလသည္။ ထိုနည္းျဖင့္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္မွ် ဟိုင္နန္ကၽြန္းတြင္ ဂ်ပန္ထံမွ စစ္ပညာ သင္ၾကားေနေလသည္။

************************
ဆရာလွသမိန္ ၏ ျမန္မာရာဇ၀င္အက်ဥ္း စာအုပ္မွ ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေရွ႕ပိုင္းပို႔စ္မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း မၾကာခဏဆိုသလို ေမးျမန္းတတ္ၾကသျဖင့္ ေနာင္တင္ေပးသည့္ ပို႔စ္တိုင္းတြင္ စာေရးသူအမည္ႏွင့္ စာအုပ္အမည္ကုိ ေဖာ္ျပေပးသြားပါမည္။ ၿဗိတိသွ်ေခတ္အေၾကာင္းက ဤေနရာတြင္ ၿပီးဆံုးသြားၿပီျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ထပ္ ေခတ္ (၅)ေခတ္ အေၾကာင္းၿပီးလွ်င္ ျမန္မာရာဇ၀င္အက်ဥ္း ၿပီးဆံုးေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ ျမန္မာ့ရာဇ၀င္ကို အက်ဥ္းမွ်ျဖစ္ေစ သိရွိခြင့္ရျခင္း၊ သိရွိထားျခင္းငွာ မျဖစ္မေန လိုအပ္သည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆသည့္အတြက္ ကန္႔ကြက္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးၾကားမွ ဤစာအုပ္ကို မၿပီးၿပီးေအာင္ တင္ေပးလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယခုခ်က္ခ်င္း စိတ္၀င္စားခ်င္မွ ၀င္စားပါလိမ့္မည္၊ အသံုး၀င္ခ်င္မွ ၀င္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ တကယ္တမ္း ျမန္မာအေၾကာင္းသိလိုသည့္အခ်ိန္၊ သိလိုသူမ်ားအတြက္မူ အဖိုးတန္လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ ျမန္မာရာဇ၀င္အက်ဥ္းသည္ အခ်စ္၀တၳဳတစ္ပုဒ္ေလာက္ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ ေကာင္းခ်င္မွ ေကာင္းပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတစ္ဦးအေနျဖင့္ေတာ့ တစ္ေခါက္ျဖစ္ေစ ဖတ္ဖူး၊ သိဖူးျဖစ္သင့္သည္ဟုေတာ့ ယံုၾကည္ေနမိပါသည္။

(ကိုဉာဏ္)