အစြန္းသံုးပါးရွိသည္။ ႏွစ္ပါးမွာ က်ယ္ျပန္႔စြာသိၾကေသာ အစြန္းမ်ားျဖစ္ၿပီး က်န္တစ္ပါးမွာ သိမ္ေမြ႔လြန္းသည္ျဖစ္၍ ႐ုတ္တရက္ မသိႏိုင္ၾက။ ပူလြန္းျခင္း၊ ေအးလြန္းျခင္း၊ ေပ်ာ့လြန္းျခင္း၊ မာလြန္းျခင္းမ်ားသည္ အစြန္းႏွစ္ပါးျဖစ္၏။ က်န္အစြန္းတစ္ပါးသည္ ထိုအစြန္းႏွစ္ပါး၏ "အလယ္တည့္တည့္" တြင္ ရွိသည္။ ဗုဒၶေဟာေသာ မဇၥၽိမပဋိပဒါသည္ "အလယ္" မဟုတ္၊ "အလယ္အလတ္" သာျဖစ္သည္။ မွ်တေသာသေဘာကို ေဆာင္သည္။ မွ်တျခင္းသည္ "အလယ္တည့္တည့္"၊ "တစ္၀က္တိတိ" ဟု အဓိပၸါယ္မထြက္ေခ်။ ဗုဒၶဟူသည့္ အနက္ကပင္ "အတုမရွိေသာ ပညာႀကီးသူ" ျဖစ္သျဖင့္ ဗုဒၶသည္ လူတုိင္းကို သဘာ၀က ေပးထားေသာပညာကို သံုးေစလိုခဲ့သည္။ ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္၊ အဆင္အျခင္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ေစလိုသည္။ ကာလာမရြာသားမ်ားကို ေဟာၾကားခဲ့ေသာ "ကာလာမသုတ္" သည္ ကိုယ္ပိုင္အဆင္အျခင္ကို ေကာင္းစြာသံုးတတ္ရန္ မီးေမာင္းထိုးေပးထား၏။
အလယ္စြန္း
အလယ္စြန္းသည္ သိမ္ေမြ႔၏။ မဇၥၽိမပဋိပဒါကို အနက္ေကာက္လြဲၿပီး ပညာမသံုးဘဲ အရာရာကို "တစ္၀က္" "အလယ္တည့္တည့္" ခ်ပစ္ျခင္းသည္ အစြန္းျဖစ္သည္။ ဥပမာေပးရလွ်င္ တစ္ဦးက အရက္လံုး၀မေသာက္၊ တစ္ဦးက ေျခာက္ပက္မွ်ေသာက္တတ္သည္။ တတိယလူက အရက္ကို မႀကိဳက္၊ ဧည့္ခံပြဲမ်ားတြင္ မဇၥၽိမပဋိပဒါဟူ၍ အလယ္ျဖစ္ေသာ "သံုးပက္"ကို ေသာက္သင့္ပါသည္လား။ ေနရာေဒသ၊ အေျခအေနအရ အရက္ခြက္ကိုင္ဖို႔ကလည္း ျဖစ္လာသည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ "တစ္စုပ္မွ်ေသာက္ျခင္း" "ႏႈတ္ခမ္းပိတ္၍ ဟန္ျပေသာက္ျခင္း" သည္ ဤအေျခအေနတြင္ မဇၥၽိမပဋိပဒါ သေဘာေရာက္ပါသည္။ တစ္ဦးက လံုး၀ အလုပ္မလုပ္၊ တစ္ဦးက တစ္ေန႔ ၁၂ နာရီလုပ္သည္။ ဤတြင္ မဇၥၽိမပဋိပဒါသေဘာမွာ တစ္သမတ္ တစ္ေန႔ ေျခာက္နာရီ အလုပ္လုပ္ရန္မဟုတ္။ မိမိက်န္းမာေရး၊ လုပ္ခြင့္ကုိင္ခြင့္သာမႈ စသည္တို႔ျဖင့္ခ်ိန္ဆ၍ တစ္ခါတစ္ရံ ပိုသည္၊ ေလ်ာ့သည္ျဖင့္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္စြာ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ိဳးကသာ အလယ္စြန္းကို လြတ္ေစသည္။
သိမ္ေမြ႔တဲ့ အနာဂတ္အေရး
အကူးအေျပာင္းကာလသည္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ သိမ္ေမြ႔တတ္၏။ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရတတ္၏။ အခက္အခဲမ်ားကိုလည္း ေက်ာ္ျဖတ္ရတတ္သည္။ "စိန္ေခၚမႈသက္သက္" ဟု ယူဆလွ်င္ အစြန္းတစ္ပါးေရာက္၏။ စိန္ေခၚမႈႏွင့္အတူ ပါလာတတ္ေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ားအေပၚ စိတ္ထားတတ္၊ ရွာေဖြတတ္လွ်င္ မဇၥၽိမပဋိပဒါ သေဘာေရာက္ႏုိင္သည္။ "အလယ္အလတ္" ဟူေသာ မဇၥၽိမပဋိပဒါသေဘာသည္ သခ်ၤာသေဘာ မသက္ေရာက္ေခ်။ "ကိန္းဂဏန္း" တို႔လည္း မဟုတ္၊ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါ၊ အနာဂတ္တို႔ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရသည္။
အခ်ိဳ႕က ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနကို လႈပ္ရွားမရေသာ Deadlock ဟု သံုးသပ္သည္။ အနည္းငယ္လႈပ္ရွားႏိုင္ေသးေသာ Stalemate အေျခအေနဟုသာ ျမင္ပါသည္။ စစ္တုရင္ကစားပြဲတြင္ Deadlock ျဖစ္လွ်င္ ထြက္ေပါက္မရွိေတာ့။ Stalemate သည္ကား ေရႊ႕ကြက္တို႔ ထပ္တလဲလဲျဖစ္သည့္ အေျခအေနျဖစ္၏။ အေျဖတစ္ခုရရန္ တစ္ဖက္ဖက္က ကစားပြဲကို တစ္ကြက္၊ ႏွစ္ကြက္မွ် ျဖန္႔ၾကက္လုိက္လွ်င္ ကစားပြဲအေျခအေနသည္ တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု ေျပာင္းလဲႏိုင္၏။ ဥပမာမွ်သာျဖစ္၍ စစ္တုရင္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသည္ တစ္ထပ္တည္းေသာ အေျခအေနတို႔ မရွိႏိုင္။ သေဘာတရားကားတူ၏။ စစ္တုရင္က အ႐ုပ္သက္သက္သာ ကစားရ၏။ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္တို႔၏ ႐ုိက္ခတ္မႈမရွိ။ ႏိုင္ငံေရးတြင္ကား အေျခအေန၊ ပတ္၀န္းက်င္႐ုိက္ခတ္မႈ အက်ိဳးဆက္တို႔ ရွိၾကသည္။
Stalemate အေျခအေနမွ ကစားကြက္တို႔ကို ခ်ဲ႕ထြင္ႏိုင္ရန္ Post Condition တို႔ လိုအပ္သည္ဟု ျမင္သည္။ ကာလလြန္အေျခအေနျဖစ္ေသာ Post Condition ကို မဖန္တီးႏိုင္သေရြ႕ Stalemate မွ ထြက္ေပါက္ရွာႏုိင္မည္မဟုတ္။ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ Pre Condition ဟူေသာ "ကာလႀကိဳအေျခအေန"ထက္ ကာလလြန္အေျခအေနကို ပို၍ ပီျပင္စြာ ဖန္တီးႏိုင္ရန္ အေရးႀကီးသည္ဟု ယူဆရသည္။
ဤခရီးနီးေနၿပီ
မၾကာမီေသာ ကာလတစ္ခုတြင္ ပါတီမ်ားဖြဲ႔စည္းေရးဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းတို႔ ထြက္လာႏုိင္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၂၀၁၀ တြင္ ျပဳလုပ္ေပးမည္ျဖစ္၍ စည္း႐ံုးေရးဆုိင္ရာအခ်ိန္၊ ဖြဲ႔စည္းေရးဆုိင္ရာအခ်ိန္၊ ျပင္ဆင္ေရးဆုိင္ရာအခ်ိန္တို႔ကို ႏုတ္လွ်င္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းဆုိင္ရာတို႔ ထြက္မည့္အခ်ိန္ကို အၾကမ္းဖ်င္း ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါသည္။
မူ၀ါဒအေျခခံမ်ား မည္သို႔ရွိၾကမည္နည္း၊ ပါတီသေဘာထားမ်ားကို မည္သို႔ထုတ္ေဖာ္ၾကမည္နည္း၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတို႔၏ အရည္အခ်င္းကို မည္သို႔ ကန္႔သတ္ၾကမည္နည္း။ ေသခ်ာသည္က သတင္းေခတ္၊ အင္တာနက္ေခတ္ျဖစ္၍ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတို႔ကို ဗီလိန္ (Villian) မ်ားျဖင့္ ေရွ႕ထုတ္သံုးၾကေတာ့မည္ဟု မျမင္၊ အမ်ားလက္ခံႏုိင္ေသာ အရည္အခ်င္း ရွိသူမ်ားကိုသာ အသံုးျပဳၾကလိမ့္မည္ဟု ျမင္သည္။
မည္သည့္ပါတီႏိုင္ငံေရးကမွ် ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ အေတြ႔အႀကံဳမရွိခဲ့ၾကေသး၍ အေကာင္းအဆိုးရလဒ္တို႔အေပၚ မဲဆႏၵရွင္မ်ားက ဆံုးျဖတ္ႏုိင္မည္မဟုတ္။ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းတို႔၏ အရည္အေသြးေပၚ မဲအေရအတြက္ အနည္းအမ်ားတို႔ ျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္ရာရွိသည္။
ေလာလာဆယ္ကာလအထိ ပံုမွန္ေရြးေကာက္ပြဲတို႔ မရွိတတ္ေသး၍ အေျခအေနက တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံုလည္း ျဖစ္သည္။ Referee ၏ အေနအထားသည္ ရင့္က်က္ၿပီးေသာ အျခားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ထက္ၾကပ္တူႏိုင္မည္ မဟုတ္ႏုိင္။ စည္းမ်ဥ္းႏွင့္ ကပ္၀ါ၊ ကပ္နီတို႔ ရွိလာႏိုင္သည္။ ပါတီမ်ား၏ မူ၀ါဒကဲ့သို႔ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေကာင္းမွ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ အတိတ္က အမွားအမွန္တို႔ကို သင္ခန္းစာရယူကာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ ၿပီးဆံုးသည္အထိ တုိင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးအတြက္၊ မ်ိဳးဆက္သစ္ရင္ေသြးတို႔အတြက္၊ ျမန္မာ့သမုိင္းအတြက္ဟူေသာ စိတ္မ်ိဳးျဖင့္ ခရီးႏွင္ႏုိင္ၾကမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
ေရခ်ိန္ျမႇင့္ဖို႔လို
တစ္ခ်ိန္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟူ၍ ထူေထာင္စဥ္ကလည္း ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ ေျမာက္ပုိင္းျပည္သူတို႔၏ အသိေရခ်ိန္ ကြာဟခဲ့ဖူးပါသည္။ ႏုိင္ငံတုိင္း ဤသို႔ဤႏွယ္ ျဖစ္ေလ့ရွိ၏။ အေမရိကန္ေျမာက္ပုိင္းက စက္မႈလက္မႈထြန္းကားခဲ့ၿပီး ေတာင္ပိုင္းက လယ္ယာက႑ေပၚတြင္သာ မွီတည္ေနရသျဖင့္ ေျမာက္ပိုင္းသားမ်ားႏွင့္ ေတာင္ပိုင္းသားတို႔၏ အသိေရခ်ိန္ အကြာအဟ ရွိခဲ့ဖူးသည္။ ေနာက္ပိုင္း ျပန္ညႇိခဲ့ရသည္။ သမၼတ Henry Clay လက္ထက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားစြာကို ေန႔၊ ညမအိပ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္ဟု မွတ္သားခဲ့ဖူး၏။
ျမန္မာျပည္တြင္လည္း ၿမိဳ႕ေနလူတန္းစားတို႔၏ လက္လွမ္းမီမႈႏွင့္ ေက်းရြာလူတန္းစားတို႔၏ လက္လွမ္းမီမႈ အေျခအေနမတူႏိုင္။ ေရခ်ိန္ညႇိရန္လိုသည္။ အသက္ျပည့္လွ်င္ကား လူတုိင္း မဲတစ္ျပားထည့္ႏိုင္ခြင့္ ရွိေန၏။
အေမရိကန္တို႔ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ပထမ ႏွစ္ ၅၀ အတြင္း (၁၈၅၂) သမၼတ Andrew Jackson မတုိင္မီအထိ Non-party Politics ဟူေသာ ပါတီစြဲမထား ႏုိင္ငံေရးျဖင့္ ခရီးႏွင္ခဲ့ၾကပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္ခရီးတြင္လည္း မည္သည့္ပါတီကမွ် ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္စီမံခန္႔ခြဲမႈ အေတြ႔အႀကံဳ မရွိခဲ့ၾကေသး၍ အဆိုးအေကာင္းတို႔အေပၚ ရလဒ္ၾကည့္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေသးေခ်။ ဆိုလိုသည္မွာ ပါတီမ်ား ေပၚေပါက္လာၾကမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ပါတီစြဲျပင္းထန္စြာ ရွိၾကဦးမည္ မဟုတ္ေသးေခ်။ ပါတီဦးေဆာင္သူတို႔၏ အရည္အခ်င္း၊ ပုဂၢိဳလ္ေရးၾကည္ညိဳမႈအေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ားကား အေတာ္အတန္ ရွိႏိုင္ပါသည္။
အသိပညာေျမာ္ျမင္မႈ စေသာေရခ်ိန္မ်ားကို ေတာ၊ ၿမိဳ႕ပါမက ပါတီမ်ားတြင္းမွာပင္ တစ္စံုတစ္ရာ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိရန္လိုအပ္သည္ဟု ယူဆသည္။ အသိေရခ်ိန္ ကြာဟမႈေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံတစ္ခုတြင္ ေနာင္အခါမွ တက္ခဲ့ရေသာ ျပႆနာမ်ားကို သတိရသင့္သည္။
စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္
ေရြးေကာက္ပြဲတို႔၏ သဘာ၀အတုိင္း မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရး လုပ္ေဆာင္ၾကရသည္မွာ ဓမၼတာျဖစ္၏။ အခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အစြန္းသံုးပါးတို႔ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္တတ္ေလ့ရွိ၏။ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံတို႔တြင္ကား ဆိုးဆိုးရြားရြားမရွိ။ ကုိယ့္၀ါဒ၊ ကုိယ့္လမ္းစဥ္၊ ကုိယ့္မဟာဗ်ဴဟာတို႔ကို ခ်ျပစည္း႐ံုးလွ်င္ ျပႆနာမရွိေသာ္လည္း အစြန္းတစ္ပါးပါး နင္းမိလွ်င္ မလိုလားအပ္ေသာ ျပႆနာတို႔ကို ဖိတ္ေခၚသလို ရွိႏုိင္သည္။ တေလာက အမတ္မ်ားအစည္းအေ၀းအတြင္း ရန္ျဖစ္ေနၾကပံုကို E-mail ျဖင့္ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ ပို႔ေပးသည္ကို သတိရမိသည္။ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ (တိုင္ေပ)တြင္ မၾကာခဏ ခုိက္ရန္ျဖစ္ေလ့ရွိသည္။ အမတ္မင္းဘ၀ျဖင့္ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ ျဖစ္ၾကေသးလွ်င္ စည္း႐ံုးေရးခရီးမ်ား၌ ျဖစ္ႏုိင္ေျခတို႔ ပိုႏိုင္ပါသည္။
သေႏၶၾကာသား၊ ပိုေမြးသလို
ေရြးေကာက္ပြဲတို႔သည္ ေရွာင္လႊဲမရသည့္ အေျခအေနတစ္ရပ္ ျဖစ္လာသည္။ ပါတီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကပင္ ျပင္ဆင္ထားၾကၿပီဟု ၾကားေနရသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲတို႔ နီးကပ္လာၿပီျဖစ္၍ သေႏၶၾကာသားကို ဂ႐ုတစိုက္ ဖြားသန္႔စင္ႏိုင္ရန္ လိုသည္။ ေရွာေမြး-ေမြး၍ မျဖစ္၊ ႀကံ့ခုိင္သန္စြမ္းေသာ သားေကာင္းျဖစ္ရန္လိုသည္။ မိခင္ေရာ ကေလးပါ က်န္းမာရန္လည္းလိုသည္။ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ကာလ ၾကာျမင့္ခဲ့သျဖင့္ ေမြးရ၊ ဖြားရ ခက္ခဲႏုိင္သည္။ အစားအေသာက္၊ အပူအေအး၊ အခ်ိန္အခါတို႔ကို မွ်တရန္လိုသည္။ သဘာ၀သေဘာတရား တခ်ိဳ႕ပါေသာ္လည္း အရာရာမွ်တမႈရွိရန္ လူတို႔၏ ဖန္တီးႏိုင္မႈက အဓိကျဖစ္ေနပါသည္။
ကာလရွည္ၾကာစြာ လြယ္ထားခဲ့ရေသာ သေႏၶသည္ ေမြးခ်ိန္သို႔ ေရာက္လာသည္။ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ မဖြားသန္႔စင္ႏိုင္ပါလွ်င္ ေကာင္းက်ိဳးထက္၊ ဆိုးက်ိဳးတို႔ ပိုမ်ားလာႏိုင္ဖြယ္ရာရွိသည္။ လြယ္ကူေခ်ာေမြ႔စြာ ေမြးဖြားႏိုင္ရန္ လက္သည္ေရာ ကာယကံရွင္တို႔ကပါ မွ်တေသာေနထိုင္၊ ႀကံ့ခုိင္မႈျဖင့္ ျပင္ဆင္သင့္၏။
အစြန္းသံုးပါးသည္ လမ္းမွန္မဟုတ္၊ ခရီးတစ္ခုသို႔ မေရာက္ေစေသာ အဟန္႔အတားမ်ားလည္း ျဖစ္၏။ တစ္ခ်ိန္က အစြန္းတစ္ပါးပါးတို႔ျဖင့္ ကံအေၾကာင္းမလွ၍ ေပါင္းဖက္ခဲ့ရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အတိတ္ကို သင္ခန္းစာအျဖစ္ ရယူၾကၿပီး အနာဂတ္တြင္ အားလံုးေသာသူမ်ား မဇၥၽိမပဋိပဒါျဖင့္ တည္ေဆာက္ႏုိင္ၾကေစရန္ ဆႏၵျပဳပါသည္။
Tuesday, May 25, 2010
အစြန္းသံုးပါးႏွင့္ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေရး - ေဒါက္တာ ေနဇင္လတ္
Posted by Ko Nyan Posted Time 7:51 AM
Labels Political, ႏိုင္ငံေရး
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment