ဧကန္ႏွင့္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ
ႏို၀င္ဘာေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးကာလ၌ ျဖစ္ေပၚမည့္ အလားအလာတို႔ကို ခန္႔မွန္းတြက္ၾကည့္ရေသာ အလုပ္သည္ အမွန္တကယ္ပင္ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါသည္။ အခ်ိဳ႕က ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးကာလ ျဖစ္ထြန္းမည့္ အေျခအေနကို တြက္ဆၾကည့္ရန္ မလိုပါ။ ျဖစ္လာရမည့္ အရာေတြ ျဖစ္လာမည္ဟု အေၾကာင္းျပသည္။ ျဖစ္လာရမည့္ အရာေတြ ျဖစ္လာမွာပါဟူေသာ အျမင္သည္ ဧကန္သညာဟု Certainly ကုိ ေဟာရာေရာက္သည္။ ဤအျမင္ကို အျပ႒ာန္းခံအျမင္ Determinism ဟု ေခၚသည္။ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြရွိလွ်င္ ဒီအက်ိဳးတရားေတြ ေပၚမွာပါဟု က်ိန္းေသေျပာျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕က ဤသို႔မျမင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး၌ ျဖစ္ခ်င္ရာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။ ျဖစ္ခ်င္ရာေတြ ျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု ဆိုေသာအျမင္သည္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခအျမင္ Probabilistic ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးသည္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခဆိုင္ရာ အတတ္ပညာဟု ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ကာလကို ခန္႔မွန္းရာတြင္ အျပ႒ာန္းခံအျမင္ျဖင့္ ခန္႔မွန္းမလား။ သို႔တည္းမဟုတ္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခအျမင္ျဖင့္ ခန္႔မွန္းမလားဟု ေရြးခ်ယ္စရာေပၚသည္။ တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ ဒႆနအျမင္ကို ေရြးခ်ယ္ရန္ လိုျခင္းျဖစ္သည္။
သံုးပါး
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္သည္ အစီအစဥ္တုိင္း ျဖစ္သည္မဟုတ္၊ မ်ဥ္းတစ္ေျပးတည္း ျဖစ္ပ်က္သည္မဟုတ္၊ မ်ဥ္းေျဖာင့္မဟုတ္။ အေကြ႔အေကာက္၊ အျဖတ္အေတာက္၊ အက်ပ္အတည္းတို႔ျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးကာလ အလားအလာပံုသဏၭာန္ကို အကဲခတ္ရန္ ခက္သည္ဟု ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေယဘုယ်ပံုသဏၭာန္ကို ေအာက္ပါအတုိင္း ခန္႔မွန္းၾကည့္ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ယူဆေနၾကသည္။
(၁) ေပၚေပါက္မည့္ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးတြင္ လႊတ္ေတာ္သံုးရပ္စလံုး၌ တစ္ဖြဲ႔တစ္ပါတည္းက ႀကီးစိုးမႈ၊
(၂) လႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္စီ၌ သီးျခားစီ တစ္ဖြဲ႔တစ္ပါတီစီ၏ ႀကီးစိုးမႈ၊
(၃) လႊတ္ေတာ္သံုးရပ္၌ ပါတီအင္အားစုေတြ မွ်ေနသျဖင့္ ၫြန္႔ေပါင္းဖြဲ႔စည္းမႈ၊
ႏို၀င္ဘာ ၇ ရက္အၿပီးကာလ၌ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးပံုသဏၭာန္သည္ အထက္ဆိုခဲ့ပါအတိုင္း ပံုသဏၭာန္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ထြန္းေတာ့မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ဤတြင္ ဆိုခဲ့ပါ ပံုသဏၭာန္သံုးရပ္သည္ ႏုိင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းကို ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ ေျပလည္ေစႏုိင္သည့္ အစြမ္း ရွိ မရွိ ေမးစရာေပၚလာသည္။
ေရွာင္ရန္
ၿခံဳၿပီးေျပာလွ်င္ လႊတ္ေတာ္သံုးရပ္ႏုိင္ငံေရးတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆုိင္ရာ အက်ပ္အတည္းကို ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ လိုအပ္လိမ့္မည္။ အကယ္၍ မေျဖရွင္းႏုိင္လွ်င္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ အက်ပ္အတည္းေပၚလိမ့္မည္။ သေဘာမွာ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး လႊတ္ေတာ္ႏို္င္ငံေရးေပၚခ်ိန္၌ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရေသာ အေနအထားတို႔ကို ယခုကတည္းက ႀကိဳတင္တြက္ဆထားရန္ လိုအပ္လိမ့္မည္ဟု သတိေပးလိုသည္။
ဤသို႔ ႀကိဳတင္တြက္ဆရာ၌ ဒီမိုကေရစီအျမင္တို႔ကို လက္ကုိင္ထားသင့္သည္။ အေပးအယူ ညႇိႏိႈင္းယူေသာ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္၍ အဓိကညႇိႏိႈင္းဘက္မွာ အရပ္ဘက္ႏွင့္ စစ္ဘက္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ အခ်ိန္ေစာေသးသည္ဟု ယူဆၾကလွ်င္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရေသာ ျပႆနာတို႔ကို ယာယီဆုိင္းငံ့ထားသင့္ၾကသည္။ စာေရးသူအျမင္၌ လႊတ္ေတာ္ပထမသက္တမ္း၌ အေျခခံဥပေဒ ျပႆနာတို႔ကို သက္ဆုိင္ရာ ပေလယာတို႔က ေရွာင္ရွားသင့္သည္ဟု အႀကံေပးလိုသည္။ ပထမ လႊတ္ေတာ္အေတြ႔အႀကံဳကို ေခ်ာေခ်ာေမာေမာျဖစ္ရန္ အခြင့္အလမ္း ေပးသင့္သည္။
စာၫႊန္း - Democracy by Bernard Crick
No comments:
Post a Comment