Thursday, October 07, 2010

ဥပေဒသိက လူေရးလွ - ဦးေက်ာ္ေဇယ်


အေမး။
မဂၤလာမေဆာင္မီ ေယာက္်ားေလး၏ မိဘမ်ားက မိန္းကေလးအား လယ္ ၁၀ ဧက လက္ဖြဲ႔မည္ဟု ကတိျပဳၿပီးေနာက္ ထိမ္းျမားသည့္အခါ လက္မဖြဲ႔လွ်င္ ေယာကၡမအား တရားစြဲႏုိင္သလား။
အေျဖ။
တရားစြဲႏုိင္သည္။

[မေအးတင္ ႏွင့္ မေဗ်ာ၊ ၈၊ ရန္ကုန္၊ ၂၆၆]
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

အေမး။
လင္ျဖစ္သူက ဇနီးအား မခ်စ္မႏွစ္သက္၍ အေထာက္အပံ့မေပးဘဲ သံုးႏွစ္တုိင္ စြန္႔ပစ္ထားက လင္ခန္းမယားခန္း အလိုလို ျပတ္သလား။
အေျဖ။
လင္ႏွင့္မယားတို႔သည္ တစ္ဦးအား တစ္ဦးက ဆိုခဲ့သည့္ ႏွစ္အပိုင္းအျခားအတုိင္း စြန္႔ပစ္ထား႐ံုမွ်ျဖင့္ ထိမ္းျမားမႈ အလိုလို မျပတ္စဲ၊ မပ်က္ျပယ္ေပ။ စြန္႔ပစ္ျခင္းခံရသူက ထိမ္းျမားမႈကို ပ်က္ျပယ္လိုပါက ပ်က္ျပယ္ေအာင္ ျပဳႏုိင္ခြင့္ ေပးထားျခင္းမွ် ျဖစ္သည္။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ သို႔မဟုတ္ စြန္႔ပစ္ထြက္ခြာသြားသူ၌ ၎၏ ဆႏၵတစ္ခုတည္းျဖင့္ ကြာရွင္းႏုိင္ခြင့္ မရွိေပ။ စြန္႔ပစ္ျခင္းခံရသူက ကြာရွင္းလိုမွသာလွ်င္ ကြာရွင္းႏုိင္ေပသည္။
[မခင္ျမ ႏွင့္ ကုလား၊ ၁၉၅၆၊ ျမန္မာႏို္င္ငံစီရင္ထံုး၊ စာ ၂၆၄]
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

အေမး။
မယားႏွစ္ေယာက္ရွိသူ ကြယ္လြန္ေသာ္ က်န္ပစၥည္းအေပၚ အညီအမွ် ရသလား။
အေျဖ။
မယားႏွစ္ေယာက္ရွိသူ ကြယ္လြန္၍ အေမြခြဲေ၀ရာတြင္ ဒုတိယမယားသည္ ပထမအိမ္ေထာင္ႏွင့္အတူ ႀကိဳးပမ္းရရွိသည့္ ပစၥည္းမ်ားတြင္ သံုးပံုတစ္ပံု ရခြင့္ရွိၿပီး ဒုတိယအိမ္ေထာင္ သို႔မဟုတ္ အိမ္ေထာင္ႏွစ္ဖက္စလံုးတြင္ အတူႀကိဳးပမ္းရရွိသည့္ ပစၥည္းမ်ား၌ သံုးပံုတစ္ပံု ရခြင့္ရွိသည္။။
[ေဒၚလွအုန္း ႏွင့္ မၫြန္႔၊ ၁၉၃၇၊ အာရ္အယ္လ္အာရ္၊ ၄၁၀]

အေမး။
ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္း ဥပေဒအရ လူတစ္ေယာက္သည္ ေသခါနီးဆဲဆဲ၌ သူစိမ္းတစ္ေယာက္အား ပစၥည္းကို လက္ေရာက္ေပးကမ္းလွ်င္ တည္ၿမဲခုိင္မာပါသလား။
အေျဖ။
လူတစ္ေယာက္သည္ ေသခါနီးဆဲဆဲ၌ သူစိမ္းတစ္ေယာက္အား ပစၥည္းေပးကမ္းလွ်င္ လက္ေရာက္ေပးေစကာမူ မတည္ၿမဲ၊ မခို္င္မာေပ။ ပစၥည္းရွင္၏ အေမြခံ အေမြစားမ်ားက ျပန္လည္ေတာင္းယူႏုိင္သည္။
[၁၉၄၅၊ ျမန္မာႏို္င္ငံစီရင္ထံုး၊ လႊတ္ေတာ္၊ ၄၇၁]
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

အေမး။
မယားျဖစ္သူသည္ တစ္ပါးေသာ ေယာက္်ားႏွင့္ ေဖာက္ျပားေပါင္းသင္း၍ ကေလးတစ္ေယာက္ ရခဲ့ေသာ္ လင္းမယားအျဖစ္ အလိုအေလ်ာက္ ျပတ္စဲၿပီး ျဖစ္သလား။
အေျဖ။
တစ္ပါးေသာ ေယာက္်ားႏွင့္ ေဖာက္ျပားေပါင္းသင္း၍ ကေလးတစ္ေယာက္ ရခဲ့သည္မွန္ေစဦး လင္မယားအျဖစ္မွ အလိုအေလ်ာက္ တရား၀င္ ကြာရွင္းျပတ္စဲၿပီးရာ မေရာက္ေပ။
[နန္းေမႊးအိမ္ ႏွင့္ စို္င္းေမာင္ေအး၊ ၁၉၈၂၊ ျမန္မာႏိုင္ငံစီရင္ထံုး၊ စာ ၃၉]
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

အေမး။
သားသမီးစရိတ္အတြက္ မယားက မယူဟု သေဘာတူထားက လင္ေယာက္်ားအေနျဖင့္ ေပးရန္တာ၀န္ ရွိသလား။
အေျဖ။
သားသမီးတို႔အား ေထာက္ပံ့ရန္တာ၀န္ကို ဖခင္အား တရားဥပေဒက ေပးထားသည္ျဖစ္ရာ ထိုအေထာက္အပံ့ကို မယားက မယူရန္ သေဘာတူေစကာမူ လင္၌ ေပးရန္တာ၀န္ရွိသည္။
[ေမာင္ႀကီး ႏွင့္ ေမာင္ေဖ၊ ၁ အယ္လ္ဘီအာရ္ ၁၂၆]
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

အေမး။
လင္ေယာက္်ားက မိမိအေပၚ ရက္စက္မႈက်ဴးလြန္ေသာ္လည္း မယားျဖစ္သူသည္ လင္ေယာက္်ားႏွင့္ ဆက္လက္ေပါင္းသင္းေနေသာ္ လင္ေယာက္်ား က်ဴးလြန္မႈကို ခြင့္လႊတ္သည္ဟု ယူဆႏုိင္သလား။
အေျဖ။
မိန္းမမ်ားသည္ ေယာက္်ားမ်ားကဲ့သို႔ အိမ္ေထာင္ေရးကို အလြယ္တကူ ဖ်က္သိမ္းႏုိင္စြမ္း မရွိသျဖင့္ ေယာက္်ားမ်ား၏ ေဖာက္ျပန္မႈကို ခြင့္မလႊတ္ေသာ္လည္း သည္းခံ၍ ေပါင္းသင္းေနၾကရေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ လင္ေယာက္်ားက မိမိအေပၚ ရက္စက္မႈ က်ဴးလြန္လွ်င္ ထိုသို႔ က်ဴးလြန္ၿပီးေနာက္ ဆက္လက္ေပါင္းသင္း၍ ေနထိုင္ကာမွ်ျဖင့္ က်ဴးလြန္မႈကို ခြင့္လႊတ္သည္ဟု တစ္ထစ္ခ် ယူဆႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။
[၁၉၆၃၊ ျမန္မာႏို္င္ငံစီရင္ထံုး၊ ၅၉၈]
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

အေမး။
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ လင္ျဖစ္ေစ၊ မယားျဖစ္ေစ တစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ မိမိခင္ပြန္းသည္၏ သေဘာတူညီခ်က္ မရရွိလွ်င္ ႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းမွ ခင္ပြန္းသည္၏ ပို္င္ဆုိင္ခြင့္ကို လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ျခင္း ျပဳႏုိင္သလား။
အေျဖ။
လင္ႏွင့္မယားတို႔သည္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူညီခ်က္ရွိလွ်င္ ႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းကို ေရာင္းခ်ျခင္း၊ ေပါင္ႏွံျခင္း၊ လႊဲေျပာင္းျခင္း စသည္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ခြင့္ရွိေသာ္လည္း လင္ျဖစ္ေစ၊ မယားျဖစ္ေစ တစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ မိမိခင္ပြန္းသည္၏ သေဘာတူညီခ်က္ မရရွိလွ်င္ ႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းမွ ခင္ပြန္းသည္၏ ပို္င္ဆုိင္ခြင့္ကို လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ျခင္း မျပဳႏုိင္။
သို႔ရာတြင္ ခင္ပြန္းသည္၏ သေဘာဆႏၵကို အထင္အရွား မဟုတ္ေသာ္လည္း အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္သည့္ သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိလွ်င္မူ ႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းကို လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ႏုိင္ခြင့္ ရွိသည္။
[ခ်စ္တီးကုန္တုိက္ ႏွင့္ ေမာင္သံဒိုင္၊ ၉၊ ရန္ကုန္၊ ၅၂၄]
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

အေမး။
ျမန္မာ့ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒအရ ဒုတိယမယားမွ ေမြးသည့္သားသည္ လင္ႏွင့္ ကြာရွင္းျပတ္စဲၿပီးသည့္ ပထမ မယားႀကီး၏ အေမြခံ အေမြစား ဟုတ္သလား။
အေျဖ။
မဟုတ္ေပ။
[မေရႊယံု ႏွင့္ မ၀ိုင္း၊ ၄၊ ရန္ကုန္၊ ၄၈၂]

No comments:

Post a Comment

 
Web Statistics