ကိန္းေသေလးပါးႏွင့္ မျမင္ရေသာလက္ - ေမာင္စူးစမ္း

မဟာဗ်ဴဟာကိန္းေသေလးပါး
လာမည့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အခင္းအက်င္းမ်ိဳးစံုရွိမည္။ အိုင္ဒီအိုလိုဂ်ီ အခင္းအက်င္း၊ ၀ါဒအခင္းအက်င္း၊ ေပၚလစီအခင္းအက်င္း၊ ေခါင္းေဆာင္မႈအခင္းအက်င္း၊ ျပည္သူလူထု၏ အခင္းအက်င္း၊ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း စသည္ျဖင့္ မ်ိဳးစံုမည္။ ဤအခင္းအက်င္းတို႔ကိုပင္ ကိန္းေသ၊ ကိန္းရွင္ဆိုၿပီး ခြဲလို႔ရဦးမည္။ ကိန္းေသဆိုသည္မွာ အေတာ္အတန္ ေရရွည္တည္တံ့မည့္အရာ၊ အေတာ္အတန္ ဗဟိုေသာ့ခ်က္ က်မည့္အရာတို႔ကို ရည္ၫႊန္းသည္။ တစ္နည္းေျပာလွ်င္ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ကိန္းေသ Strategic Constants တို႔ဟူ၍ အနက္ေပးႏုိင္သည္။

စာေရးသူ၏ အျမင္၌ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ ေရြးေကာက္ပြဲကာလႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးတို႔တြင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီတို႔သည္ ေသာ့ခ်က္က်က်၊ မဟာဗ်ဴဟာက်က် အေျခစိုက္ရမည္။ စီးပြားေရးရာ မ႑ိဳင္ႀကီးေလးပါး ရွိသည္ဟု တြက္မိသည္။ ဤမ႑ိဳင္ႀကီးေလးပါးမွာ-
(၁) ဖရီးမတ္ကက္ (လြတ္လပ္ေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး)
(၂) အေျခခံအေဆာက္အအံု ဗဟိုဌာနဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ (Infrastructure Centered Growth)
(၃) နယ္စပ္ေဒသထရိတ္ (Border Trade) ႏွင့္
(၄) အိမ္နီးနားခ်င္း ဂရိတ္ပါ၀ါႏွင့္လည္းေကာင္း၊ အာဆီယံတို႔ႏွင့္လည္းေကာင္း ဆက္ဆံေရး အေျခခိုင္ေစချခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။

ေျခ၀ွက္
ဂိမ္းသစ္တြင္ ပါ၀င္ကစားၾကမည့္ ပေလယာတို႔သည္ အထက္ဆိုခဲ့ပါ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ကိန္းေသေလးပါးကိုပင္ အေျခခံ၍ မိမိတို႔၏ ေပၚလစီတို႔ကို ျပဳစုမြမ္းမံရမည္ဟု ထင္သည္။ ဤမဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ကိန္းေသေလးပါးကို လက္ရွိအစိုးရက ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ မ်ားစြာေသာအပိုင္းတို႔၌ အေတာ္အရာေရာက္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လက္ရွိအစိုးရ၏ ေအာင္ျမင္မႈကို အခုိင္အမာျမင္ေနရေသာ ကိစၥတို႔အျဖစ္ လက္ခံရမည္။ ပေလယာတို႔သည္ လက္ရွိအစိုးရ၏ ေအာင္ျမင္မႈတို႔အေပၚ သံုးသပ္သေဘာထားေပးၾကရမည္။ သို႔မဟုတ္ဘဲ ဤသို႔ သေဘာထားမေပးဘဲ ဆိတ္ဆိတ္ေနရန္ပင္ ျဖစ္သည္။ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ လက္ရွိေအာင္ျမင္မႈကို တိုးခ်ဲ႕၊ မခ်ဲ႕ စဥ္းစားရမည္။

သို႔ေသာ္ အကယ္၍ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ရလဒ္ေကာင္းေတြ႔ၿပီး ေပၚလစီခ်မွတ္သူတို႔ ျဖစ္လာလွ်င္မူ အထက္ေဖာ္ျပပါ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ကိန္းေသေလးပါးကို မလြဲမေသြ အေျခခံရေတာ့မည္။ ဤေလးပါးမွလြဲလွ်င္ အျခားေပၚလစီမ်ားေရြးရန္ အကန္႔အသတ္ရွိမည္ဟု ထင္သည္။ Policy Constraint ေပၚလစီပိုင္းဆုိင္ရာ အကန္႔အသတ္ေတြရွိမည္။

၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲဟု ဆိုထားသည္။ ဤေနရာ၌ မျမင္ရေသာကိစၥ Unseen က ႏွစ္ခ်က္ရွိေနသည္။ ပထမအခ်က္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုလွ်င္ အာဏာရပါတီ Incumbent ဆိုေသာ ျဖစ္တည္မႈရွိသည္။ မၾကာေသးမီက ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ရာ အာဏာရပါတီေတြ အႏိုင္ရၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လာမည့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အာဏာရပါတီဆိုၿပီး ရွိ၊ မရွိ စိတ္၀င္စားစရာေပၚမည္။ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပါတီမ်ား ဥပေဒမေပၚမီ၌ ဤအခ်က္သည္ ၀ွက္ဖဲျဖစ္ေနသည္။ ေျခ၀ွက္ ထားၾကမည္။

လူထုဆိုသည္မွာ
အကယ္၍ အာဏာရပါတီ မေထာင္ဟုဆုိလွ်င္ ၂၀၁၀ ျပည့္ေရြးေကာက္ပြဲသည္ အာဏာရပါတီမရွိေသာ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္မည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ တူသြားမည္။ ထိုစဥ္က အာဏာရပါတီဟူ၍ မရွိခဲ့ေပ။ ယခု အာဏာရပါတီဟု အတိအလင္း ေျပာဆို၍ ထူေထာင္မလား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ကုိယ္စား၊ ကိုယ္ပြား Proxy ေထာင္မလား။ မသိႏုိင္ေသးေပ။ သို႔တည္းမဟုတ္ ေထာက္ခံေသာအဖြဲ႔ ရွိလာမလား မသိႏိုင္ေပ။ ဤအေၾကာင္း ေရးရသည္မွာ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲသည္ မူေျပာင္းၿပီး လူမေျပာင္းသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟု ႀကိဳတင္စြပ္စြဲေနၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တစ္ဖက္မွစဥ္းစားၾကည့္လွ်င္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ စစ္ဘက္အတြက္ ခြင့္ျပဳထားေသာ ေ၀စုႏွင့္ပင္ လံုေလာက္ၿပီဟု ယူဆေကာင္း ယူဆႏိုင္သည္။

ထို႔ေနာက္ ဒုတိယမျမင္ရေသာကိန္းအျဖစ္ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူလူထု၏ အေနအထားကို သံုးသပ္ၾကည့္ရန္လိုသည္။ ျပည္သူလူထု The People ဆိုၿပီး ေပါင္း႐ံုးႀကိတ္ႏႈန္းျပဳ၍ ေျပာေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ Aggregation ဟု ေခၚသည္။ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔က လူထုဟုသံုးႏႈန္းလွ်င္ တစ္လံုးတစ္စည္းရွိေသာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း Community အျဖစ္ ျမင္သည္။ ကိုယ့္ဘက္သားလို႔ ျမင္သည္။ ပို႔စ္ေမာ္ဒန္သံုးသပ္ခ်က္အရ ေအာက္ပါလကၡဏာတို႔ျဖင့္ ထင္ရွားေနသည္။

၁။ လူထုသည္ အစိုးရမီဒီယာႏွင့္ ေစ်းကြက္ၾသဇာအာဏာတို႔ေအာက္၌ အစိတ္စိတ္အႁမႊာႁမႊာ ျဖစ္ေနသည္။ Fragmented ဟု ေခၚသည္။
၂။ လူထုသည္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ႀကိဳးကိုင္ျခယ္လွယ္ခံရသည္။ Manipulated ဟု ေခၚသည္။
၃။ လူထု၌ အလႊာေပါင္းစံုရွိသျဖင့္ တံု႔ျပန္မႈေပါင္းစံုရွိသည္။ Multilayered Responses ဟု ေခၚသည္။
၄။ ပို႔စ္ေမာ္ဒန္၌ လူထုသည္ စိတ္ေထြျပားသည္။ Moody ဟု ေခၚသည္။

ဆိုလုိသည္မွာ "လူထု" ဟု တြင္က်ယ္စြာသံုး၍ ကုိယ့္ဘက္သားဟု အပိုင္မတြက္ရန္ျဖစ္သည္။

စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္း
မၾကာေသးမီက က်င္းပေသာ အျခားႏိုင္ငံတို႔မွ ေရြးေကာက္ပြဲတို႔တြင္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းတို႔ႏွင့္ ကေယာက္ကယက္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ထင္သေလာက္ မဟုတ္ေပ။ အာဏာလက္ရွိ ပါတီတို႔ကပင္ အႏုိင္ရၾကသည္ကို ေထာက္႐ႈ၍ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ စီးပြားေရးသည္ အခရာမက်ဟူ၍လည္း ဆိုႏိုင္သည္။ သုိ႔တည္းမဟုတ္ အာဏာရပါတီတို႔က စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းႏုိင္ျခင္းကို ျပသည္ဟူ၍လည္း ဆိုႏိုင္သည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ စီးပြားေရးကိစၥသည္ အဆံုးအျဖတ္ေပးမွာလား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ အျခားကိစၥတို႔က အဆံုးအျဖတ္ေပးမွာလား ႀကိဳတင္မေျပာႏိုင္ေသးေပ။
အၫႊန္း - News Week

[ရန္ကုန္တုိင္းမ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၅ အမွတ္ ၂၉]

ေမာင္စူးစမ္း
ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္ငံေရး
စာမ်က္ႏွာ - ၁၀၁ မွ ၁၀၉